İlker Deniz Yücel przeciwko Turcji

Trzy naruszenia Konwencji w zakresie tymczasowego aresztowania dziennikarza İlkera Deniz Yücela w latach 2017-2018

Sprawa dotyczyła tymczasowego aresztowania dziennikarza İlkera Deniz Yücela, rzekomo z powodu jego działalności dziennikarskiej. W tym czasie pan Yücel był tureckim korespondentem niemieckiego dziennika Die Welt. Zatrzymany od 14 lutego 2017 r. do 16 lutego 2018 r. Po zwolnieniu powrócił do Niemiec.

wyrok ETPC z 25.1.2022 r. w sprawie İlker Deniz Yücel przeciwko Turcji (skarga nr 27684/17)

Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że doszło do trzech naruszeń Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, łącznie z jednym stwierdzeniem braku naruszenia.

Trybunał zauważył przede wszystkim, że w swoim wyroku z dnia 28 maja 2019 r. turecki Trybunał Konstytucyjny orzekł, że pan Yücel doznał naruszenia jego prawa do wolności i bezpieczeństwa oraz jego prawa do wolności wypowiedzi i prasy, i przyznał mu sumę odszkodowania za poniesioną szkodę niemajątkową, a także koszty i wydatki. Jednakże Trybunał uznał, że przyznanie to było w sposób oczywisty niewystarczające i że pan Yücel mógł nadal twierdzić, że jest ofiarą w rozumieniu Artykułu 34 Konwencji.

Następnie Trybunał orzekł, większością (5 głosów do 2), że doszło do: - naruszenia Artykułu 5 ust. 1 (prawo do wolności i bezpieczeństwa) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka: Trybunał orzekł, że Pan Yücel został umieszczony i przetrzymywany w areszcie tymczasowym mimo braku wiarygodnych powodów, aby podejrzewać go o popełnienie przestępstwa;

- naruszenie Artykułu 5 ust. 5 (prawo do odszkodowania za bezprawne pozbawienie wolności): Trybunał uznał, że skarżącemu nie przyznano odpowiedniego i wystarczającego odszkodowania, ponieważ kwoty przyznane Panu Yücelowi przez Trybunał Konstytucyjny były w sposób oczywisty niewystarczające. Trybunał uznał zatem, że indywidualny środek odwoławczy przed Trybunałem Konstytucyjnym nie może w niniejszej sprawie stanowić skutecznego środka odwoławczego w rozumieniu Artykułu 5 ust. 5 Konwencji;

oraz - naruszenie Artykułu 10 (wolność wypowiedzi): Trybunał uznał, że zatrzymanie Pana Yücela stanowiło „ingerencję” w korzystanie przez niego z prawa do wolności wypowiedzi. Ponadto zauważył, że ta ingerencja nie była przewidziana przez prawo, ponieważ nie istniały żadne wiarygodne powody, by podejrzewać go o popełnienie przestępstwa. Wskazał również, że przetrzymywanie w areszcie tymczasowym osób wyrażających krytyczne opinie miało wieloraki negatywny wpływ zarówno na zatrzymanego, jak i na całe społeczeństwo, ponieważ nałożenie środka skutkującego pozbawieniem wolności, jak w niniejszej sprawie, niezmiennie wpływało mrożąco na wolność wypowiedzi poprzez zastraszanie społeczeństwa obywatelskiego i sprowadzanie głosów dysydentów do milczenia.

Ostatecznie Trybunał orzekł, większością (4 głosy do 3), że nie doszło do naruszenia Artykułu 5 ust. 4 (prawo dostępu do akt śledztwa). Uznał, że chociaż pan Yücel nie korzystał z prawa nieograniczonego dostępu do dowodów, miał wystarczającą znajomość treści takich dowodów, co było niezbędne dla skutecznego zakwestionowania legalności jego tymczasowego aresztowania.