Pochwalanie
przemocy nie jest chronione wolnością wypowiedzi, ale postępowanie karne musi
być rzetelne – wyrok ETPC z 10.3.2020 r. w sprawie Altıntaş p. Turcji
(skarga nr 50495/08); jednomyślnie:
Naruszenie art. 6
ust. 1 (prawo dostępu do sądu) Konwencji oraz większością:
Brak naruszenia art.
10 (wolność wypowiedzi).
Sprawa dotyczyła
grzywny sądowej nałożonej na pana Altıntaşa za artykuł opublikowany w 2007 r. w
periodyku Tokat Demokrat, opisującym sprawców “zdarzeń w Kızıldere”,
jako „idolów młodych”. Przedmiotowe zdarzenia miały miejsce w marcu 1972 r.,
kiedy trzech Brytyjczyków pracujących dla NATO zostało porwanych i
zamordowanych przez ich porywaczy.
Pan Altıntaş został
skazany w 2008 r. przez sąd karny, który uznał, że artykuł gloryfikował sprawców
zaangażowanych w te zdarzenia.
Trybunał
stwierdził, co następuje:
- Pan Altıntaş doznał
nieproporcjonalnego ograniczenia jego prawa dostępu do sądu ponieważ nie mógł
złożyć kasacji (wysokość grzywny była zbyt niska). Trybunał odwołał się w tym
wypadku do swojego orzecznictwa.
- ingerencja w
prawo skarżącego do wolności wypowiedzi nie była nieproporcjonalna w stosunku
do poszukiwanego celu. Trybunał zajął stanowisko, że wyrażenia użyte w artykule
o sprawcach „ zdarzeń w Kızıldere” i ich czynach, mogły być postrzegane jako gloryfikujące,
a przynajmniej usprawiedliwiające przemoc. Wziął pod uwagę margines swobody
oceny przyznanej władzom krajowym w tego typu sprawach oraz rozsądną wysokość
grzywny nałożonej na pana Altıntaşa.
Dodatkowo, było
ważne by nie umniejszać zagrożenia, że takie zagrożenia mogą zachęcić czy też
motywować młodych ludzi, w szczególności członków czy sympatyków pewnych
nielegalnych organizacji do popełniania podobnych czynów w celu stania się
samymi „idolami młodych”. Wyrażenia użyte dawały takie wrażenie opinii
publicznej, a w szczególności ludziom, którzy podzielali poglądy polityczne z
tymi promowanymi przez sprawców przedmiotowych zdarzeń – że w przypadku
wypełnienia celu, że jednostki mogły je postrzegać jako uprawnione w ramach ich
ideologii, użycie przemocy mogło być uznane za konieczne i uzasadnione.