Tydzień 26 - Jankauskas przeciwko Litwie (nr 2) oraz Lekavičienė przeciwko Litwie

Odmowa wpisania dwóch prawników na listę adwokatów rady adwokackiej nie naruszyło Konwencji – wyrok ETPC z 27.6.2017 r. w sprawach Jankauskas przeciwko Litwie (nr 2) (skarga nr 50446/09) oraz Lekavičienė przeciwko Litwie (skarga nr 48427/09) ; jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego) Konwencji.

Sprawy dotyczyły odmowy Litewskiej Rady Adwokackiej wpisania dwóch skarżących na listę adwokatów. Pan Jankauskas został skreślony z listy aplikantów adwokackich po tym jak się okazało, że zataił uprzednie skazanie w swoim wniosku o wpis na listę. Pani Lekavičienė odmówiono ponownego wpisania na listę czynnych adwokatów na tej podstawie, że została uprzednio skazana za oszustwo związane z publicznym systemem pomocy prawnej. Oboje skarżących zwróciło się do Trybunału zarzucając, że zakaz wykonywania zawodu prawniczego naruszył ich prawo do poszanowania życia prywatnego.

Trybunał przeanalizował wykreślenie skarżących z listy adwokatów pod kątem ingerencji w ich prawo do poszanowania życia prywatnego, jako że mogło to wpłynąć na ich reputację zawodową oraz relacje. Mimo to, ustalenia sądów krajowych – że skarżący nie posiadali wystarczająco nieskazitelnego charakteru – były spójne z prawem krajowym oraz nie były nierozsądne w okolicznościach sprawy. Ingerencja w życie prywatnego skarżących była więc uzasadniona: miała na celu ochronę praw innych poprzez zapewnienie dobrego i odpowiednio funkcjonującego systemu wymiaru sprawiedliwości. 

Tydzień 25 - Aycaguer przeciwko Francji

Skazanie za odmowę włączenia do narodowego komputerowego systemu bazy danych DNA jest sprzeczne z prawem do poszanowania życia prywatnego – wyrok ETPC z 22.6.2017 r. w sprawie Aycaguer przeciwko Francji (skarga nr 8806/12); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła odmowy skarżącego poddania się testom biologicznym, których celem miało być włączenie do narodowego komputerowego system danych DNA (FNAEG). Trybunał zauważył, że w dniu 16 września 2010 r. Rada Konstytucyjna wydała orzeczenie o zgodności z francuską Konstytucją przepisów dotyczących FNAEG, pod warunkiem m.in. „ustalenia czasu przechowywania danych osobowych w zależności od celu ich przechowywania oraz charakter i powagi danego czynu”. Trybunał wskazał, po pierwsze, że do tej pory żadne odpowiednie działania nie zostały podjęte w powyższym celu w związku z czym wciąż nie wprowadzono przepisów, które by rozróżniały okresy przechowywania danych osobowych w zależności od charakteru oraz powagi popełnionych czynów zabronionych. Po drugie, Trybunał podkreślił, że regulacje odnośnie przechowywania profilów DNA we FNAEG nie zapewniały odpowiedniej ochrony w związku z czasem przechowywania oraz faktem, że danych nie można było usunąć. Przedmiotowe przepisy nie wyważyły więc w sposób odpowiedni konkurujących interesów: prywatnego i publicznego. 

Tydzień 25 - Barnea i Caldararu przeciwko Włochom

Odebranie 28-miesięcznej dziewczynki jej rodzinie na siedem lat bez uzasadnionej przyczyny stanowiło naruszenie prawa do poszanowania życia rodzinnego skarżących – wyrok ETPC z 22.6.2017 r. w sprawie Barnea i Caldararu przeciwko Włochom (skarga nr 37931/15); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła odebrania 28-miesięcznej dziewczynki jej rodzinie na okres siedmiu lat oraz umieszczenia jej w rodzinie zastępczej w celu adopcji. Trybunał uznał w szczególności, że włoskie władze nie podjęły właściwych ani wystarczających kroków celem zabezpieczenia prawa skarżących do życia z ich dzieckiem między czerwcem 2009 a listopadem 2016 r. Po pierwsze, przyczyny podane przez sąd dla uzasadnienia odmowy oddania córeczki jej rodzinie oraz przemawiające za oddaniem jej do adopcji nie stanowiły „bardzo wyjątkowych” okoliczności, które mogłyby uzasadnić przerwanie więzi rodzinnych. Po drugie, włoskie władze nieprawidłowo wykonały wyrok Sądu Apelacyjnego z 2012 r., który nakazywał zwrot dziecka jego rodzinie. W związku z tym, upływ czasu – wskutek bezczynności pomocy społecznej w zakresie umieszczenia dziecka w programie ponownego połączenia z rodziną oraz przyczyny wskazane przez sąd na przedłużenie czasowego umieszczenia dziecka były decydującymi czynnikami, które przeszkodziły w połączeniu rodziny z ich córką, które powinno mieć miejsce już w 2012 r. 

Tydzień 25 - Bartesaghi Gallo i Inni przeciwko Włochom

Traktowanie jakiemu poddano skarżących w czasie demonstracji antyglobalistycznej stanowiło tortury – wyrok ETPC z 22.6.2017 r. w sprawie Bartesaghi Gallo i Inni przeciwko Włochom (skargi nr 12131/13 i 43390/13); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 3 (zakaz tortur oraz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji.

Sprawa dotyczyła złego traktowania 42 demonstrantów przez funkcjonariuszy policji w szkole, w związku z demonstracją antyglobalistyczną zorganizowaną w trakcie 27go szczytu ośmiu najbardziej uprzemysłowionych krajów (G8). Trybunał uznał w szczególności, że traktowanie jakiemu poddano skarżących stanowiło tortury, biorąc pod uwagę „ciężkie” fizyczne i psychiczne cierpienie jakie spowodowało oraz jego szczególnie poważny i okrutny charakter. Skarżący byli zarówno pokrzywdzonymi jak i świadkami użycia przez policję niekontrolowanej przemocy, systematycznego bicia przez funkcjonariuszy każdego z nich, włączając w to osoby leżące na ziemi czy siedzące z rękoma uniesionymi do góry, pomimo faktu, że skarżący nie byli agresywni ani nie stawiali oporu policji. Trybunał, odnotowując, że krajowa procedura w tej sprawie nie zmieniła się od czasu stwierdzenia naruszenia w sprawie Cestaro przeciwko Włochom, nie znalazł podstaw by odejść od ustaleń w tej ostatniej sprawie, zwłaszcza w zakresie niedociągnięć we włoskim systemie prawnym dotyczącym karania za stosowanie tortur. 

Tydzień 25 - Bogomolova przeciwko Rosji

Prawo do życia prywatnego i rodzinnego matki oraz jej nieletniego syna zostało naruszone w sytuacji, gdy opublikowano jego zdjęcie bez zgody - wyrok ETPC z 20.6.2017 r. w sprawie Bogomolova przeciwko Rosji (skarga nr 13812/09); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła użycia wizerunku nieletniego bez zgody jego rodziców. Zdjęcie dziecka zostało umieszczone na okładce regionalnej ulotki mającej na celu poinformowanie publiki o staraniach władz mających na celu ochronę sierot oraz o pomocy dostępnej dla rodzin chcących adoptować dziecko. Skarżąca, w imieniu swoim jak i jej syna, zarzucała, że użycie wizerunku jej syna bez jej zgody w powyższej publikacji naruszyło jej honor, godność i reputację. Trybunał uznał w szczególności, że sądy krajowe nie dokonały oceny czy skarżąca wyraziła zgodę na publikację fotografii, skupiając się w zamian na zgodzie na sfotografowanie jej syna. Trybunał podkreślił również nieprawdziwe wrażenia oraz ingerencje jakie mogły wypływać z kontekstu w jakim użyto fotografii, mianowicie że sfotografowane dziecko zostało porzucone przez jego rodziców oraz skutku jaki mogło mieć na postrzeganie relacji skarżącej z jej synem. 

Tydzień 25 - Bayev i Inni przeciwko Rosji

Ustawodawstwo rosyjskie zakazujące promocji homoseksualizmu narusza wolność wyrażania opinii i jest dyskryminujące - wyrok ETPC z 20.6.2017 r. w sprawie Bayev i Inni przeciwko Rosji (skargi nr 67667/09, 44092/12 i 56717/12); 6 głosami do 1: naruszenie Artykułu 10 (wolność wyrażania opinii) Konwencji oraz Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) w związku z Artykułem 10 Konwencji. 

Sprawa dotyczyła skargi złożonej przez trzech gejowskich aktywistów na rosyjskie prawo zakazujące promocji homoseksualizmu znane jako „prawo dotyczące gejowskiej propagandy”. W kilku aktach prawnych - ostatni z 2013 r. - uznano za wykroczenia czyny „promujące nietradycyjne związki seksualne” wśród nieletnich zagrożone karą grzywny. W proteście przeciwko tym aktom prawnym, aktywiści organizowali demonstracje w latach 2009-2012. W konsekwencji zostali uznani za winnych wykroczeń oraz ukarani grzywnami. 

Trybunał uznał w szczególności, że pomimo że przedmiotowe akty prawne miały początkowo na celu ochronę nieletnich, to granice tych praw nie zostały jasno wytyczone a ich zastosowanie było arbitralne. Dodatkowo prawdziwym celem tych aktów prawnych, biorąc pod uwagę sposób ich sformułowania i zastosowania w sprawie skarżących, była dyskryminacja, która koniec końców nie służyła żadnemu uzasadnionemu publicznemu celowi. Istotnie, wprowadzając te akty prawne władze wzmocniły stygmatyzm oraz uprzedzenia, zachęcając do homofobii, która jest niezgodna z wartościami demokratycznego społeczeństwa. 

Tydzień 25 - M.O. przeciwko Szwajcarii

Wydalenie ze Szwajcarii Erytrejczyka wnioskującego o azyl naruszyłoby Konwencję - wyrok ETPC z 20.6.2017 r. w sprawie M.O. przeciwko Szwajcarii (skarga nr 41282/16); jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 3 (zakaz tortur oraz nieludzkiego lub poniżającego traktowania), w razie gdyby nakaz wydalenia przeciwko skarżącego został wykonany. 

Sprawa dotyczyła skargi wniesionej przez Erytrejczyka poszukującego azylu na to, że w razie deportacji ze Szwajcarii do kraju pochodzenia narażony byłby na złe traktowanie. Twierdził, że był dezerterem z wojska, który był więziony w zakładzie karnym, z którego uciekł i nielegalnie opuścił Erytreę. Władze uznały, że wniosek o azyl nie był wiarygodny i nakazały jego wydalenie. 

Trybunał uznał w szczególności, że gdyby M.O. został wydalony do Erytrei, to nie byłby zagrożony w wyniku ogólnego zagrożenia dla praw człowieka w kraju. Dodatkowo, nie istniały żadne podstawy aby wierzyć, że jego osobiste uwarunkowania narażałyby go na realne ryzyko nieludzkiego lub poniżającego traktowania w razie deportacji. Szwajcarskie władze, podobnie jak Federacyjny Sąd Administracyjny w obszernie i dogłębnie uzasadnionych orzeczeniach, wskazały, że M.O. nie udowodnił swojego wniosku; a zadaniem Trybunału nie jest dokonanie odmiennej oceny faktów, której dokonały sądy krajowe, które są najlepiej umiejscowione aby dokonać co do zasady oceny dowodowej. 

Tydzień 25 - Ali Çetin przeciwko Turcji

Skazanie za krytykowanie pracownika służby cywilnej w liście stanowiło naruszenie prawa do wolności wyrażania opinii - wyrok ETPC z 20.6.2017 r. w sprawie Ali Çetin przeciwko Turcji (skarga nr 30905/09); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 10 (wolność wyrażania opinii) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła skazania księgowego (skarżący) za obrażenie pracownika służby cywilnej wskutek komentarza uczynionwego w liście dotyczącym konfliktu zawodowego. Pan Çetin oskarżył urzędnika o wydanie „fatwy” (opinię wysokiego uczonego-teologa muzułmańskiego, wyjaśniającą kontrowersję teologiczną, teologiczno-prawną lub czysto prawną, jest wydawana wyłącznie na piśmie), ukazującą „mentalność Bekçi Murtazy” (fikcyjna postać z tureckiej literatury, która stawia własne zasady i prawdy ponad wszystko inne) oraz próbującej narzucić ją innym pisząc sprawozdanie podatkowe fundacji, która go zatrudniała. 

Trybunał uznał, że skazanie skarżącego stanowiło nieproporcjonalną ingerencję w prawo do wolności wyrażania opinii oraz nie było „konieczne w demokratycznym społeczeństwie”. Zauważył w szczególności, że krytyka stanowiła reakcję na sprawozdanie, które spowodowało bezpośrednią i niewątpliwą szkodę skarżącemu, którego umowa o pracę została wypowiedziana; że skarżący chciał wyrazić osobiste zdanie a jego oświadczenia stanowiły oceny wartościujące; że przedmiotowe komentarze nie były częścią otwartej debaty w sprawie o publicznym znaczeniu; oraz że nie miały być dostępne publicznie ale jedynie dla odpowiednich władz krajowych.

Trybunał przypomniał również, że nawet kiedy sankcja jest najmniejsza z możliwych (grzywna w wysokości 195 euro w niniejszej sprawie), stanowi mimo to sankcję karną która może mieć efekt mrożący na wykonywanie wolności wyrażania opinii, ryzyko, że odpowiednio umiarkowany charakter grzywny mógłby wystarczyć do jego zanegowania. 

Tydzień 24 - Independent Newspapers (Ireland) Limited przeciwko Irlandii

Wolność wyrażania opinii nie była odpowiednio chroniona w irlandzkim postępowaniu sądowym - wyrok ETPC z 15.06.2017 r. w sprawie Independent Newspapers (Ireland) Limited przeciwko Irlandii (skarga nr 28199/15); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 10 (wolność wyrażania opinii) Konwencji.

Skarżąca spółka jest wydawcą irlandzkiego dziennika, the Herald, wcześniej znanego jako Evening Herald. W 2004 r. Evening Herald opublikował serię artykułów o konsultancie do spraw stosunków publicznych pani L, raportując o plotkach na temat intymnej reacji pomiędzy nią a rządowym ministrem. Pani L skutecznie pozwała skarżącą spółkę o zniesławienie, a sąd przyznał pani L zadośćuczynienie w wysokości 1.872.000 euro (obniżone do 1.250.000 euro przez Sąd Najwyższy w wyniku rozpoznania apelacji). Skarżąca spółka zarzucała, że wysokość zadośćuczynienia była nadmierna i naruszyła jej prawa do wolności wyrażania opinii. 

Nierozsądnie wysokie zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych mają efekt mrożący na wolność wyrażania opinii i dlatego muszą istnieć odpowiednie zabezpieczenia w prawie krajowym celem uniknięcia nieproporcjonalnych zadośćuczynień. Trybunał stwierdził, że zabezpieczenia nie okazały się skuteczne w tej sprawie. W pierwszej instancji wynikało to z faktu, że prawo krajowe nie dawało sędziemu możliwości przekazania ławie przysięgłych wskazówek co do odpowiedniej wysokości zadośćuczynienia za pomówienie. W drugiej instancji, pomimo że zadośćuczynienie zostało uchylone i zmniejszone po ponownym rozpoznaniu sprawy, to Sąd Najwyższy nie uzasadnił w sposób odpowiedni jak nowa wysokość została obliczona oraz nie odniósł się do zabezpieczeń w pierwszej instancji oraz,  tym kontekście, do restrykcyjnego ograniczeń sądowej kontroli ławy przysięgłych. 

Tydzień 24 - Metodiev i Inni przeciwko Bułgarii

Odmowa zarejestrowania Muzułmańskiej Społeczności Ahmadiyya jako stowarzyszenia religijnego naruszyła Konwencję - wyrok ETPC z 15.06.2017 r. w sprawie Metodiev i Inni przeciwko Bułgarii (skarga nr 58088/08); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 9 (wolność wyznania) Konwencji w związku z Artykułem 11 (wolność stowarzyszeń).

Sprawa dotyczyła odmowy zarejestrowania przez bułgarskie władze nowego religijnego stowarzyszenia o nazwie Muzułmańska Społeczność Ahmadiyya. 

Trybunał uznał, że jedyną przyczyną odmowy wskazaną przez Najwyższy Sąd Kasacyjny  był brak wystarczająco precyzyjnego i jasnego wskazania wiary oraz rytuałów religii Ahmadi w statucie stowarzyszenia. Sądy krajowe uznały, że statut nie spełniał wymogów ustawowych wynikających z ustawy o religii, który nakazywał rozróżniać różne religie oraz unikać konfrontacji pomiędzy społecznościami religijnymi. Trybunał zauważył, że ustawa o religii nie zawierała szczegółowych wskazań co do stopnia precyzji wymaganej w zakresie opisywania wiary oraz rytuałów oraz co do szczegółowości informacji danej w oświadczeniach dołączonych do wniosku o rejestrację. Trybunał uznał, że podejście sądu kasacyjnego prowadziłoby do odmowy rejestracji jakiegokolwiek nowego stowarzyszenia religijnego o podobnej doktrynie jak istniejąca religia. To podejście mogłoby skutkować zezwoleniem na istnienie jedynie jednego religijnego stowarzyszenia z danej religii oraz wymaganiem od wyznawców zapisania się do niego.

Trybunał podkreślił, że prawo do wolności wyznania wyłącza co do zasady jakąkolwiek ocenę przez państwo prawowitości religijnych przekonań czy form ich wyrażania. W demokratycznym społeczeństwie państwo nie potrzebuje przedsiębrać środków gwarantujących, że społeczności religijne będą ustanowione albo utrzymywane pod jednym zarządem. Państwo ma obowiązek pozostania neutralnym. Rolą władz nie było podjęcie kroków mających na celu promowanie jednego religijnego wyznania wiary nad innym, czy też usunięcie przyczyny tarć poprzez wyeliminowanie pluralizmu, lecz zapewnienie, że przeciwne grupy będą się wzajemnie tolerować. Trybunał stwierdził więc, że brak precyzji w opisie wiary oraz rytuałów stowarzyszenia religijnego w jego statucie nie mógł usprawiedliwiać odmowy jego rejestracji, która w związku z powyższym nie była „konieczna w demokratycznym społeczeństwie”. 

Tydzień 23 - National Turkish Union and Kungyun przeciwko Bulgarii

Odmowa bułgarskich władz zarejestrowania stowarzyszenia promującego prawa mniejszości muzułmańskiej nie była “konieczna w demokratycznym społeczeństwie” – wyrok ETPC z 8.6.2017 r. w sprawie National Turkish Union and Kungyun przeciwko Bulgarii (skarga nr 4776/08); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 11 (wolność zgromadzeń i stowarzyszeń) Konwencji.

Sprawa dotyczyła odmowy bułgarskich władz zarejestrowania stowarzyszenia promującego prawa mniejszości muzułmańskiej w Bułgarii. Odnosząc się do orzecznictwa, Trybunał uznał, że nie istniała żadna „pilna społeczna konieczność” wymagania od jakiegokolwiek stowarzyszenia chcącego realizować cele polityczne utworzenia partii politycznej, jeśli intencją jego członków nie był udział w wyborach. Trybunał odnotował następnie, że sądy krajowe nie odniosły się do żadnego działania stowarzyszenia czy też jego członków, które mogłoby zagrozić terytorialnej integralności czy też jedności narodu, ani do akcji czy oświadczeń mogących być postrzeganych jako wezwanie do nienawiści czy też przemocy. Reasumując, wskazał, że odmowa zarejestrowania skarżącego stowarzyszenia nie była „konieczna w demokratycznym społeczeństwie”. 

Tydzień 23 - Y przeciwko Szwajcarii

Dziennikarz ukarany grzywną za naruszenie tajemnicy śledztwa w sprawie dotyczącej pedofilii – wyrok ETPC z 6.6.2017 r. w sprawy Y przeciwko Szwajcarii (skarga nr 22998/13); jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 10 (wolność wyrażania opinii) Konwencji.

 Sprawa dotyczyła ukarania grzywną dziennikarza za ujawnienie informacji objętej tajemnicą śledztwa. Artykuł w magazynie dotyczył postępowania karnego przeciwko „czołowemu zarządcy nieruchomości” dotyczącego pedofilii. Dziennikarz skrytykował fakt, że oskarżony został zwolniony z aresztu, cytując fragmenty apelacji prokuratora przeciwko uchyleniu tymczasowego aresztowania. Artykuł opisywał szczegółowo fakty. Podobnie jak sądy krajowe, Trybunał uznał, że ochrona życia prywatnego oskarżonego nie miała decydującej roli w procesie ważenia różnych interesów. Fakt, że artykuł zawierał tak dużą ilość szczegółowych informacji i fragmentów oświadczeń pokrzywdzonych na policji, stanowił naruszenie prywatności osób dotkniętych tym czynem i nie przyczyniał się do publicznej debaty dotyczącej funkcjonowania systemu wymiaru sprawiedliwości. Trybunał w końcu uznał, że grzywna, która została w połowie zapłacona przez redaktora magazynu – stanowiła sankcję za złamanie tajemnicy postępowania karnego oraz miała na celu ochronę wymiaru sprawiedliwości, prawa oskarżonego do rzetelnego Sankcje za naruszenie tajemnicy śledztwa mieściły się w przewidzianym ustawowo wymiarze oraz nie były przewidziane jedynie dla osób, które obejmowało śledztwo. Sprawa należała więc do marginesu oceny państwa. 

Tydzień 23 - Erdinç Kurt i Inni przeciwko Turcji

Zaniechania władz po operacji skutkującej ciężkimi obrażeniami neurologicznymi – wyrok ETPC z 6.6.2017 r. w sprawie Erdinç Kurt i Inni przeciwko Turcji (skarga nr 50772/11); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła dwóch operacji o podwyższonym ryzyku skutkujących ciężkim urazem neurologicznym (92% niepełnosprawności). Skarżący utrzymywali, że władze były odpowiedzialne za uraz oraz zarzucali brak skutecznego środka, by dochodzić ich praw w postępowaniu cywilnym. Podnieśli, że kwestionowali bezskutecznie, wnioski i kompletność opinii biegłych, na której sądy krajowe oparły swoje orzeczenia oddalające powództwo o odszkodowanie i zadośćuczynienie.

Trybunał uznał w szczególności, że skarżący nie otrzymali odpowiedniej sądowej reakcji, która spełniłaby wymogi nieodłączne ochronie prawa do fizycznej integralności pacjenta. Opinia biegłego, na podstawie których oparto orzeczenia sądów krajowych, a które skutkowały uznaniem, że lekarze nie zawinili, nie wyjaśniała wystarczająco problemu, który powinna w sposób fachowy rozstrzygnąć (czy lekarze przyczynili się do urazu). Tylko w razie wykazania, że lekarze przeprowadzili operację zgodnie ze sztuką medyczną, biorąc pod uwagę związane z tym ryzyka, szkoda mogłaby być uznana za nieprzewidzianym skutkiem leczenia. W przeciwnym wypadku, lekarze nigdy nie odpowiadaliby za swoje czyny, jako że każda interwencja chirurgiczna niesie za sobą pewien stopień ryzyka. 

Tydzień 22 - J.M. i Inni przeciwko Austrii

Prawo do obrony polityka oraz dwóch managerów banku nie zostały naruszone w postępowaniu karnym wytoczonym przeciwko nim za naruszenie trustu - wyrok ETPCz z 1.6.2017 r. w sprawie J.M. i Inni przeciwko Austrii (skargi nr 61503/14, 61673/14 oraz 64583/14); jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 6 § 1 i 3(d) (prawo do rzetelnego procesu sądowego oraz prawo do przesłuchania świadków) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła sprzedaży udziałów banku austriackiego oraz późniejszego postępowania karnego przeciwko politykowi oraz dwóm managerom banku za naruszenie trustu dotyczącego zapłaty sześciu milionów euro dla konsultanta finansowego za jego rolę w sprzedaży. Sprzedaż była przedmiotem zainteresowania mediów w Austrii oraz kontrowersji, co doprowadziło do śledztwa parlamentarnego. Skarżący zarzucali nierzetelność postępowania karnego skutkującego ich skazaniem. Podnosili w szczególności, że jedyny biegły, który sporządził opinię w toku postępowania nie był bezstronny z uwagi na jego zaangażowanie na etapie postępowania przygotowawczego przeciwko nim, tzn. że był przesłuchiwany jako świadek oskarżenia oraz że zostali postawieni w niekorzystnej sytuacji (naruszenie zasady równości broni). 

Trybunał uznał, że wątpliwości skarżących co do bezstronności biegłego nie były uzasadnione. Jakiekolwiek ryzyko naruszenia zasady równości broni zostały zrównoważone specyficznymi gwarancjami procesowymi. W szczególności skarżący wnosili o wyłączenie biegłego z uwagi na brak bezstronności, a ich wniosek został rozpoznany merytorycznie, nawet jeśli został ostatecznie oddalony jako bezpodstawny. Dodatkowo, obrona mogła opierać się na pomocy prywatnych ekspertów przesłuchując biegłego w toku postępowania oraz formułowania wniosków dowodowych.  Dlatego skarżący mieli zapewnioną możliwość przedstawienia swojego stanowiska i nie zostali postawieni w niekorzystnej pozycji w stosunku do oskarżenia. Jeśli zaś chodzi o biegłego, to był profesorem prawa nie zatrudnionym przez prokuraturę i nie miał aktywnej roli w procesie. W końcu, to nie jego zeznania były decydujące dla skazania skarżących, ale przyznanie się do winy konsultanta finansowego. 

Tydzień 22 - Trabajo Rueda przeciwko Hiszpanii

Zagwarantowanie policji dostępu do plików komputerowych zawierających materiał z dziecięcą pornografią bez uprzedniej zgody sądu, w nienagłej sytuacji, naruszyło prawo właściciela do poszanowania życia prywatnego – wyrok ETPCz z 30.5.2017 r. w sprawie Trabajo Rueda przeciwko Hiszpanii (skarga nr 32600/12); 6 głosami do 1: naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła zajęcia komputera skarżącego na tej podstawie, że zawierała materiał z dziecięcą pornografią. Trybunał uznał, że dostęp policji do plików skarżącego na jego osobistym komputerze oraz jego skazanie stanowiło ingerencję w jego prawo do poszanowania życia prywatnego. Zauważył, że ingerencja była przewidziana prawem, z uwagi na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego ustanawiające zasadę uprzedniej zgody sądowej wymaganej, gdy istniało prawdopodobieństwo naruszenia życia prywatnego jednostki, poza sytuacjami nagłymi, w których możliwe było wydanie zgody następczej. Mimo to, Trybunał uznał, że zajęcie przez policję komputera i przejrzenie plików, bez uprzedniej zgody sądu, nie było proporcjonalne w stosunku do poszukiwanego celu („zapobieganie przestępstwom” oraz „ochrona praw innych osób”) oraz nie było konieczne w demokratycznym społeczeństwie. Trybunał wskazał, że trudno było uwzględnić nagłość sytuacji uzasadniającą zajęcie plików na osobistym komputerze skarżącego i analizę ich zawartości, niewymagającą uprzedniej zgody sądu, gdy w rzeczywistości komputer znajdował się już w rękach policji a uprzednia zgoda mogła być uzyskana szybko bez utrudniania policyjnego śledztwa. 

Tydzień 22 - Davydov i Inni przeciwko Rosji

Rosyjskie władze nie zapewniły skutecznej kontroli zarzutów dotyczących poważnych nieprawidłowości w wyborach w Sankt Petersburgu w 2011 r. – wyrok ETPCz z 30.5.2017 r. w sprawie Davydov i Inni przeciwko Rosji (skarga nr 75947/11); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 3 Protokołu 1 (prawo do wolnych wyborów) Konwencji odnośnie dziewięciu skarżących, z uwagi na fakt, że zostali pozbawieni skutecznej oceny ich skarg na poważne nieprawidłowości procedury liczenia głosów.

Sprawa dotyczyła zarzutów odnośnie poważnych nieprawidłowości w liczeniu głosów w lokalnych wyborach w Sankt Petersburgu w grudniu 2011 r. oraz braku skutecznego odniesienia się do ich zarzutów. Zdaniem skarżących, wyniki z kilkudziesięciu obwodów wyborczych zostały sfałszowane, w większości na korzyść partii rządzącej Jedna Rosja.

Trybunał zauważył w szczególności, że w sposób uzasadniony skarżący zarzucali, że rzetelność wyborów zarówno do Zgromadzenia Legislacyjnego Sankt Petersburga oraz Dumy Państwowej w wielu okręgach wyborczych została poważnie naruszona przez procedurę liczenia głosów. W szczególności o nierzetelności mogły świadczyć: zakres liczenia (dotyczył ponad 50 tysięcy głosów), niejasne przyczyny zarządzenia go, brak przejrzystości oraz naruszenia gwarancji procesowych dotyczących sposobu jego przeprowadzenia, podobnie jak wyniki, gdzie rządząca partia uzyskała znaczną przewagę (mianowicie, co najmniej jedna piąta głosów została po ponownym przeliczeniu przypisana partii rządzącej). Skargę składano przed różnymi organami władzy, które wydawały się właściwie i władne do rozpoznania tego środka, Mimo to, żadna z dróg wybranych przez skarżących nie dała im możliwości rozpoznania ich zarzutów, co zapewniłoby im skuteczne gwarancje przeciwko arbitralności. W szczególności, sądy były władne rozpoznać skargi skarżących na procedure wyborczą, a także zebrać i ocenić materiał dowodowy oraz, w sytuacji, gdy nieprawidłowości byłyby wystarczająco poważne, do uchylenia decyzji odpowiednich komisji wyborczych. Niestety, sądy co do zasady uchyliły się od rozpoznania co do meritum zarzutów skarżących, ograniczając swoją analizę do trywialnych kwestii formalnych, ignorując materiał dowodowy wskazujący na poważne i powszechne naruszenia procedury i transparentności. 

Tydzień 22 - N.A. przeciwko Szwajcarii oraz A.I. przeciwko Szwajcarii

Analiza decyzji szwajcarskich władz o deportowani dwóch Sudańczyków do kraju ich pochodzenia – wyrok ETPCz z 30.5.2017 r. w sprawie N.A. przeciwko Szwajcarii (skarga nr 50364/14) oraz A.I. przeciwko Szwajcarii (skarga nr 23378/15); jednomyślnie orzekł, że w sytuacji deportacji do Sudanu nie dojdzie do naruszenia Artykułu 2 (prawo do życia) ani Artykułu 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji w sprawie N.A., oraz naruszenie Artykułu 2 (prawo do życia) oraz Artykułu 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji w sprawie A.I.

Środki tymczasowe wskazane przez Trybunał zgodnie z Regułą 39 Regulaminu Trybunału pozostały w mocy aż do uprawomocnienia się niniejszego wyroku. Sprawy dotyczyły decyzji władz szwajcarskich o deportowaniu skarżących do Sudanu po odrzuceniu ich wniosków o azyl. W sprawie N.A. przeciwko Szwajcarii Trybunał wskazał w szczególności, że polityczna aktywność skarżącego na uchodźstwie, ograniczona jedynie do uczestniczenia w działaniach organizacji opozycyjnych na uchodźstwie, nie byłaby w stanie zainteresować służb sudańskiego wywiadu. W związku z tym, w stosunku do skarżącego nie istniało ryzyko złego traktowania czy tortur w wypadku powrotu do Sudanu.

W sprawie A.I. przeciwko Szwajcarii, Trybunał wskazał w szczególności, że biorąc pod uwagę jego aktywność polityczną na uchodźstwie, było możliwe, że skarżącym interesują się sudańskie służby wywiadu. Zauważył, że istniały uzasadnione podstawy, aby wierzyć, że skarżącemu grozi ryzyko zatrzymania, przesłuchania i torturowania po przybyciu do Chartumu.