Tydzień 47 - Konstantinopoulos i Inni przeciwko Grecji (nr 2)

Jedenastu osadzonych w Zakładzie Karnym Grevena było źle traktowanych w czasie przeszukania ich cel w 2013 r. - wyrok ETPC z 22.11.2018 r. w sprawie Konstantinopoulos i Inni przeciwko Grecji (nr 2) (skarga nr 29543/15); jednomyślnie:

naruszenie materialnego i proceduralnego aspektu Artykułu 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji w stosunku do 11 skarżących oraz brak takiego naruszenia w stosunku do 10 skarżących. 

Sprawa dotyczyła osadzonych w Zakładzie Karnym Grevena, którzy skarżyli się na złe traktowanie ze strony członków specjalnej policyjnej grupy antyterrorystycznej w czasie niespodziewanego przeszukania ich cel w kwietniu 2013 r. 

Trybunał uznał w szczególności, że rany odniesione przez 11 ze skarżących zostały doznane w czasie przeszukania w kwietniu 2013 r. oraz że osiągnęły wymagany prób dolegliwości, aby zostać uznane za naruszające Artykuł 3. Trybunał również orzekł, że przedmiotowe działania stanowiły raczej złe traktowanie niż tortury. 

Trybunał zauważył braki ze strony władz greckich w czasie śledztwa w przedmiocie zarzutów złego traktowania, uznając, że śledztwo nie było kompletne, sprawne ani niezależne. 

Tydzień 47 - Ognevenko przeciwko Rosji

Zwolnienie maszynisty, który strajkował stanowiło naruszenie jego prawa do stowarzyszeń - wyrok ETPC z 20.11.2018 r. w sprawie Ognevenko przeciwko Rosji (skarga nr 44873/09) ; 6 głosami do 1:

naruszenie Artykułu 11 (wolność stowarzyszeń) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła zwolnienia skarżącego - maszynisty za naruszenia dyscyplinarne, łącznie z udziałem w strajku. 

Trybunał zauważył, że maszyniści i inni pracownicy kolei zostali włączeni w zawody objęte zakazem strajku. To ograniczenie nie było wystarczająco uzasadnione przez rząd i stało w sprzeczności z uznanymi międzynarodowo prawami pracowniczymi. Sytuacja doprowadziła do tego, że tylko sądy mogły ocenić formalne wypełnienie przez skarżącego prawa bez dokonywania jakiegokolwiek wyważenia konkurujących interesów i praw. Pan Ognevenko został ukarany zwolnieniem, ponieważ poszedł strajkować, co stanowiło jego drugie wykroczenie dyscyplinarne. Tego typu sankcje mają w sposób nieunikniony „efekt mrożący” na innych, którzy mogliby rozważać strajk aby chronić swoje interesy. Konkludując, zwolnienie stanowiło nieproporcjonalne ograniczenie jego praw i naruszyło Artykuł 11. 

Tydzień 47 - Selahattin Demirtaş przeciwko Turcji (nr 2)

Trybunał stwierdza wiele naruszeń Konwencji i zarządza uchylenie tymczasowego aresztowania polityka opozycji Selahattina Demirtaşa - wyrok ETPC z 20.11.2018 r. w sprawie Selahattin Demirtaş przeciwko Turcji (nr 2) (skarga nr 14305/17); jednomyślnie:

brak naruszenia Artykułu 5 ust. 1 (prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego) Konwencji;

naruszenie Artykułu 5 ust. 3 (prawo do niezwłocznego postawienia przed sędzią) Konwencji;

brak naruszenia Artykułu 5 ust. 4 (prawo odwołania się do sądu w celu ustalenia bezzwłocznie przez sąd legalności pozbawienia wolności) Konwencji;

naruszenie Artykułu 3 Protokołu nr 1 (prawo do wolnych wyborów) Konwencji;

oraz 6 głosami do 1: 

naruszenie Artykułu 18 (granice stosowania ograniczeń praw) w związku z Artykułem 5 ust. 3. 

Sprawa dotyczyła zatrzymania oraz tymczasowego aresztowania pana Selahattina Demirtaşa, który w czasie tamtych zdarzeń współprzewodniczył Demokratycznej Partii Ludowej (HDP), lewicowej prokurdyjskiej partii politycznej. 

Trybunał zaakceptował to, że skarżący został zatrzymany i aresztowany z uwagi na „uzasadnione podejrzenie” popełnienia czynu zabronionego. Mimo to, mając na względzie uzasadnienie podane przez sądy krajowe, Trybunał uznał, że władze sądowe przedłużały areszt skarżącego na podstawach, które nie mogły być postrzegane jako „wystarczające” aby uzasadnić utrzymanie aresztu. Mimo że skarżący utrzymywał swój status posła w toku kadencji, Trybunał uznał, że jego niezdolność do brania udziału w pracach Parlamentu była wynikiem tymczasowego aresztowania, co stanowiło nieuzasadnioną ingerencję w prawo do swobodnego wyrażania opinii ludzi oraz w jego prawo do bycia wybranym i zasiadania w Parlamencie. 

Trybunał stwierdził, że zostało bez wątpienia ustalone, że przedłużenie aresztowania skarżącego, w szczególności w toku dwóch kluczowych kampanii, a mianowicie referendum oraz wyborów prezydenckich, zmierzało do dominującego ukrytego celu dławienia pluralizmu i ograniczania wolność debaty politycznej, która leży u podstaw koncepcji demokratycznego społeczeństwa. 

W związku z powyższym Trybunał uznał, jednomyślnie, że pozwane państwo powinno podjąć wszelkie konieczne środki aby zakończyć areszt skarżącego. 

Tydzień 47 - Toranzo Gómez przeciwko Hiszpanii

Skazanie za zniesławienie za publiczne oskarżenie funkcjonariuszy policji o „tortury” naruszyło wolność słowa - wyrok ETPC z 20.11.2018 r. w sprawie Toranzo Gómez przeciwko Hiszpanii (skarga nr 26922/14); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 10 (wolność wypowiedzi) Konwencji.

Sprawa dotyczyła skarżącego uznanego winnym zniesławienia w związku z oskarżeniem funkcjonariuszy policji o stosowanie tortur.

Trybunał uznał w szczególności, że skarżący najprawdopodobniej odczuwał ból i cierpienie kiedy policja użyła liny starając się go wypchnąć z prowizorycznego tunelu w czasie siedzącego protestu w centrum społecznościowym. Opisał później to traktowanie jako tortury - na tym słowie sądy skupiły się uznając go winnym zniesławienia dwóch funkcjonariuszy policji. Mimo to, sądy  zastosowały nadmiernie wąską definicję prawną do jego oświadczenia o torturach, co oznaczało kolokwialnie rzecz biorąc użycie nadmiernej siły. Nałożono również na niego grzywnę pod rygorem zamiany na karę pozbawienia wolności, która była surową karą mogącą mieć efekt mrożący na wolność wypowiedzi. Doszło więc do naruszenia praw skarżącego pod Artykułem 10 Konwencji. 

Tydzień 46 - Navalnyy przeciwko Rosji

Wielka Izba stwierdza, że zatrzymania w 2012 i 2014 r. spowodowały wiele naruszeń praw Aleksieja Nawalnego - wyrok ETPC z 15.11.2018 r. w sprawie Navalnyy przeciwko Rosji (Wielka Izba) (skarga nr 29580/12).

Sprawa dotyczyła skargi Aleksieja Nawalnego na jego zatrzymanie, areszt oraz uznanie winnym siedmiu wykroczeń w 2012 i 2014 r. Skarżący utrzymywał, że naruszyły jego prawa i były motywowane politycznie. 

Wielka Izba jednomyślnie stwierdziła:

naruszenie Artykułu 5 ust. 1 (prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego / zgodność z prawem zatrzymania lub aresztowania) Konwencji;

naruszenie Artykułu 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) w odniesieniu do sześciu postępowań wykroczeniowych;

brak naruszenia Artykułu 6 ust. 1 w zakresie siódmego postępowania wykroczeniowego;

naruszenie Artykułu 11 (wolność zgromadzeń i stowarzyszeń) Konwencji.

Jednocześnie 14 głosami do 3: naruszenie Artykułu 18 (granice stosowania ograniczeń praw) Konwencji. 

Wielka Izba aprobując uzasadnienie wyroku Izby w sprawie, stwierdziła naruszenie praw skarżącego pod Artykułem 5 z uwagi na jego siedem zatrzymań i dwukrotne aresztowania, oraz pod Artykułem 6 z uwagi na sześć z siedmiu postępowań po zatrzymaniach. 

Trybunał również stwierdził naruszenie Artykułu 11, utrzymując że dwa zatrzymania nie służyły uzasadnionemu celowi, podczas gdy pięć pozostałych nie było koniecznych w demokratycznym społeczeństwie. 

Wielka Izba znacząco rozszerzyła uzasadnienie Izby w tym zakresie. 

Trybunał stwierdził, że skarga pana Nawalnego pod Artykułem 18, że jego zatrzymania były motywowane politycznie stanowiła „podstawowy aspekt” sprawy. Skupiając się na dwóch zatrzymaniach, Trybunał uznał, że ich właściwym celem było stłumienie politycznego pluralizmu, co stanowiło naruszenie Artykułu 18 w zw. z Artykułem 5 i 11 Konwencji.

Trybunał zalecił zgodnie z Artykułem 46 (moc wiążąca i wykonanie wyroków) Konwencji, by rząd podjął środki mające zapewnić prawo do pokojowych zgromadzeń w Rosji. 

Tydzień 46 - Togrul przeciwko Bułgarii

Konfiskata i zatrzymanie przez ponad 9 lat pieniędzy niezadeklarowanych bułgarskim celnikom: naruszenie własności 0 wyrok ETPC z 15.11.2018 r. w sprawie Togrul przeciwko Bułgarii (skarga nr 20611/10); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 1 Protokołu nr 1 (ochrona własności) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła konfiskaty przez bułgarskie władze kwoty w wysokości 199.400 euro, której skarżący nie zadeklarował bułgarskim celnikom oraz zatrzymania kwoty 9.100 euro.

Trybunał zauważył, że skarżący został ukarany w postępowaniu wykroczeniowym za niezadeklarowanie kwoty 199.400 euro, którą przewoził. Nie było podejrzeń w niniejszej sprawie co do zgodnego z prawem pochodzenia tych pieniędzy a postępowanie karne zostało umorzone.

Trybunał uznał w szczególności że konfiskata całej niezadeklarowanej kwoty służyła czysto ukaraniu skarżącego, jako że nie zmierzała do zrekompensowania żadnej szkody państwa. Konfiskata była więc nieproporcjonalna i stanowiła nadmierny ciężar dla skarżącego. Dodatkowo, zatrzymanie kwoty 9.100 euro przestało być proporcjonalne do poszukiwanego celu (zachowanie dowodów rzeczowych) jak tylko postępowanie karne zakończyło się w dniu 26 stycznia 2009 r. Po tej dacie nie było podstaw zatrzymania tych pieniędzy. 

Tydzień 46 - Zhang przeciwko Ukrainie

Skazanie chińskiego studenta za morderstwo na podstawie sprzecznych zeznań świadków naruszyło jego prawo do rzetelnego procesu sądowego - wyrok ETPC z 13.11.2018 r. w sprawie Zhang przeciwko Ukrainie (skarga nr 6970/15); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła skazania skarżącego za morderstwo.

Trybunał uznał w szczególności, że skarżący został skazany na podstawie sprzecznych i niespójnych zeznań świadka oskarżenia, co wcześniej kilkakrotnie stanowiło podstawę przekazania sprawy do uzupełnienia śledztwa. Sądy w końcu uznały materiał dowodowy, jednocześnie odmawiając uwzględnienia zeznań świadka na korzyść skarżącego. Sądy cytowały przy tym nowe zasady procesowe wprowadzone w 2012 r. na uzasadnienie ich decyzji przeciwko uwzględnieniu materiałów na korzyść skarżącego, przy czym zasady te zostały wprowadzone w celu wzmocnienia praw oskarżonego. Mimo to, wykładnia sadów oraz zastosowanie przepisów była niezgodna z obowiązkami konwencyjnymi państwa i doprowadziła do wyłączenia dowodu z zeznań świadka obrony z akt sprawy. Żaden z sądów nie rozpoznał argumentów skarżącego o wadliwości dowodów przeciwko niemu ani nierzetelności czy arbitralności wyłączenia dowodu na jego korzyść. Cały proces w związku z tym doprowadził do naruszenia jego praw. 

Tydzień 45 - Beuze przeciwko Belgii

Ograniczenia w dostępie do adwokata w postępowaniu przygotowawczym naruszyły prawa skarżącego do rzetelnego procesu sądowego - wyrok ETPC z 9.11.2018 r. w sprawie Beuze przeciwko Belgii (Wielka Izba) (skarga nr 71409/10); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 6 ust. 1 i ust. 3 lit. c (prawo do rzetelnego procesu sądowego / prawo do pomocy prawnej) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła odmowy przyznania adwokata w postępowaniu przygotowawczym. 

Trybunał uznał, że postępowanie karne postrzegane jako całe nie może zostać naprawione za proceduralne błędy powstałe w postępowaniu przygotowawczym. Ograniczenia prawa dostępu do adwokata były szczególnie szerokie i w tych okolicznościach, bez bycia dostatecznie poinformowanym o prawie do odmowy wyjaśnień, skarżący złożył szczegółowe wyjaśnienia w policyjnej izbie zatrzymań. Jego wyjaśnienia zostały włączone do materiału dowodowego przed sądem, który nie przeprowadził odpowiedniej oceny tego, w jaki sposób zostały uzyskane czy też stwierdzenia wpływu braku adwokata. 

Sąd kasacyjny skupił się na braku dostępu do pomocy prawnej w policyjnej izbie zatrzymań, ale nie ocenił jego skutków dla prawa skarżącego do obrony przy braku adwokata w czasie późniejszym przesłuchań przez policję, sędziego śledczego czy innych czynności w toku postępowania przygotowawczego. 

W ocenie Trybunału, wszystkie te czynniki łącznie skutkowały nierzetelnością całego postępowania karnego. 

Tydzień 45 - Narodni List D.D. przeciwko Chorwacji

Ukaranie wydawcy za artykuł krytykujący sędziego naruszyło wolność wypowiedzi - wyrok ETPC z 8.11.2018 r. w sprawie Narodni List D.D. przeciwko Chorwacji (skarga nr 2782/12); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 10 (wolność wypowiedzi) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła wolności prasy do krytykowania sędziów. Skarżący, wydawca tygodnika, zarzucał sądom krajowym wydanie orzeczenia stwierdzającego, że zniesławił sędziego, za co nakazano mu zapłatę odszkodowania w wysokości 6.000 euro. Orzeczenie odnosiło się do artykułu, który opublikował skarżący, krytykującego sędziego za pójście na przyjęcie pomimo potencjalnego konfliktu interesów oraz za wydanie nieuzasadnionego nakazu przeszukania siedziby redakcji. 

Trybunał stwierdził, że z wyjątkiem przypadków ciężkich szkód i bezpodstawnych ataków, nie można nikomu zakazać krytykowania systemu sądowego. Artykuł dotyczył kwestii objętej publicznym zainteresowaniem, a mianowicie funkcjonowania systemu sądowego i pomimo jego kazuistyki, nie był obraźliwy. Sposób, w jaki został napisany nie był więc niezgodny z prawem do wolności wypowiedzi zawartym w  Konwencji. Dodatkowo, wysokość szkody była nadmiernie wysoka, co w ocenie Trybunału, zniechęcało od otwartej dyskusji w sprawach o publicznym znaczeniu. 

Tydzień 45 - Ramos Nunes de Carvalho e Sá przeciwko Portugalii

Kary dyscyplinarne nałożone na sędziego - wyrok ETPC z 6.11.2018 r. w sprawie Ramos Nunes de Carvalho e Sá przeciwko Portugalii (Wielka Izba) (skargi nr 55391/13, 57728/13 oraz 74041/13); 

• 11 głosami do 6: brak naruszenia Artykułu 6 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) Konwencji w zakresie skargi zarzucającej brak niezależności oraz bezstronności wydziału sądowego Sądu Najwyższego; 
• jednomyślnie: naruszenie Artykułu 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) odnośnie zarzutów dotyczących przebiegu postępowania przeciwko skarżącemu; 
• jednomyślnie: skarżący nie dochował 6-miesięcznego terminu co uniemożliwiło rozpoznanie skargi w zakresie zarzutu braku niezależności i bezstronności Krajowej Rady Sądownictwa;
• jednomyślnie: niedopuszczalności skargi pod Artykułem 6 ust. 3 lit. a i lit. b (prawo do niezwłocznego otrzymania szczegółowej informacji o przyczynie skierowanego przeciwko niemu oskarżenia oraz do posiadania odpowiedniego czasu i możliwości do przygotowania obrony) Konwencji. 

Trybunał wskazał, że nie udowodniono brak niezależności lub bezstronności wydziału sądowego SN. Trybunał następnie uznał, że w świetle m.in. ustaleń o specyficznym kontekście postępowania dyscyplinarnego przeprowadzonego przeciwko sędziemu, powagi kar, faktu, że gwarancje procesowe przed KRS zostały ograniczone oraz potrzeby oceny faktycznego materiału dowodowego w zakresie wiarygodności skarżącego a także świadków i ich decydującego wpływu w sprawie - łączny skutek dwóch elementów, a mianowicie: niedostateczności sądowej kontroli wykonywanej przez wydział sądowy SN oraz brak przesłuchania na etapie postępowania dyscyplinarnego czy też na etapie sądowym, oznaczał, że sprawa skarżącego nie została przeprowadzona zgodnie z wymogami art. 6 ust. 1 Konwencji. 

Tydzień 45 - Burlya i Inni przeciwko Ukrainie

Romowie zmuszeni do ucieczki z domów przez rozwścieczony tłum doznali poniżającego traktowania - wyrok ETPC z 6.11.2018 r. w sprawie Burlya i Inni przeciwko Ukrainie (skarga nr 3289/10); naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania mieszkania) w związku z Artykułem 14 (zakaz dyskryminacji) Konwencji oraz w stosunku do skarżących, którzy byli w domach w czasie zdarzeń: dwa naruszenia Artykułu 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania / brak skutecznego śledztwa) w związku z Artykułem 14 Konwencji. 

Sprawa dotyczyła skargi przeciwko ukraińskiemu rządowi grupy Romów po antyromskim ataku w ukraińskiej wiosce w 2002 r. Zarzucali w szczególności, że państwo było odpowiedzialne za inwazję i plądrowanie ich domów przez tłum, podczas gdy lokalne władze w najgorszym wypadku współdziałały z nim a w najlepszym nie zrobiły nic aby temu zapobiec. 

Trybunał nie zgodził się z ukraińskim rządem, że władze nie odegrały żadnej roli w „pogromie”, ale faktycznie działały by rozproszyć tłum i zapobiec sytuacji. Trybunał stwierdził w szczególności, że decyzje podjęte przez policję by chronić grupę skarżących, bez wyraźnego dobrego powodu, ale raczej doradzanie im opuszczenia domów przed „pogromem” stanowiło wystarczająco poważne naruszenie godności skarżących by uznać je za poniżające traktowanie. Dodatkowo, późniejsze śledztwo w zakresie zdarzeń było nieodpowiednie i charakteryzowało się brakiem dokładności i niezależności. 

Tydzień 45 - Vicent Del Campo przeciwko Hiszpanii

Prawo jednostki do poszanowania reputacji naruszonej przez wyrok sądu w sprawie molestowania  - wyrok ETPC z 6.11.2018 r. w sprawie Vicent Del Campo przeciwko Hiszpanii (skarga nr 25527/13); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła wyroku sądu, który wskazywał skarżącego jako sprawcę molestowania kolegi z pracy, pomimo że pozwanym w sprawie był jego pracodawca.

Trybunał stwierdził w szczególności, że nie było uzasadnione wskazanie skarżącego w wyroku, który skutkował jego stygmatyzacją w postępowaniu, którego nie był stroną. Dowiedział się o wyroku z lokalnej prasy i nie miał szansy domagać się nieujawniania swojego nazwiska w wyroku wydanym przez hiszpański sąd.

Tydzień 45 - K.G. przeciwko Belgii

Aresztowanie imigranta z przyczyn bezpieczeństwa w czasie rozpoznawania jego wniosku o udzielenie azylu nie naruszyło Konwencji – wyrok ETPC z 6.11.2018 r. w sprawie K.G. przeciwko Belgii (skarga nr 52548/15); jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 5 ust. 1 (prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła osoby ubiegającej się o azyl, która została umieszczona i przetrzymywana w areszcie na podstawie czterech decyzji z przyczyn bezpieczeństwa, podczas gdy jej wniosek o udzielenie azylu nie został jeszcze rozpoznany. W szczególności, został „umieszczony na wniosek rządu” i aresztowany na tej podstawie przez 13 miesięcy.

Trybunał uznał w szczególności że względy interesu publicznego przeważyły w tych decyzjach nad aresztowaniem K.G. i nie stwierdził żadnych dowodów arbitralności w ocenie dokonanej przez władze krajowe. Zauważył również, że stan zdrowia K.G. nie był zagrożony i mógł korzystać ze specjalnej opieki w obu ośrodkach, w których przebywał. Ostatecznie, Trybunał stwierdził, że w świetle przedstawionych zagadnień oraz faktu, że władze krajowe działały z wymaganą starannością, długość postępowania w czasie którego skarżący był umieszczony zgodnie z dyspozycją rządu nie może być postrzegana jako nadmierna.

Tydzień 45 - Otegi Mondragon i Inni przeciwko Hiszpanii

Oskarżeni w procesie dotyczącym zakazanej grupy ETA mieli uzasadnione obawy co do braku bezstronności sędziów – wyrok ETPC z 6.11.2018 r. w sprawie Otegi Mondragon i Inni przeciwko Hiszpanii (skargi nr 4184/15, 4317/15, 4323/15, 5028/15 oraz 5053/15); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) Konwencji oraz 6 głosami do 1, że stwierdzenie naruszenie jest wystarczającym słusznym zadośćuczynieniem w sprawie.

Sprawa dotyczyła skargi na naruszenie ze strony sędziów, którzy ich skazali za członkostwo w organizacji terrorystycznej ETA.

Trybunał uznał w szczególności, że pierwszy skarżący w sprawie wygrał apelację przeciwko skazaniu za różne związane z ETA zarzuty, ponieważ przewodniczący składu ujawnił brak bezstronności, która udzieliła się całemu składowi w sprawie i skutkowała koniecznością ponownego rozpoznania sprawy. Ten sam skład, łącznie z przewodniczącym w poprzednim postepowaniu, skazał pięciu skarżących w drugim postepowaniu dotyczącym innych zarzutów rok później. Skarżący mieli więc obiektywnie uzasadnione obawy, że sędziom tym nie można było przypisać bezstronności w sprawie.

Tydzień 44 - Kaboğlu i Oran przeciwko Turcji

Naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego dwóch naukowców akademickich, którzy byli celem gróźb i mowy nienawiści w artykułach prasowych – wyrok ETPC z 30.10.2018 r. w sprawie Kaboğlu i Oran przeciwko Turcji (skargi nr 1759/08, 50766/10 oraz 50782/10); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji.

Sprawa dotyczy  artykułów prasowych zawierających groźby i mowę nienawiści przeciwko skarżącym, atakujących ich za poglądy jakie prezentowali w raporcie adresowanym do rządu, zawierającym kwestie mniejszości oraz praw kulturalnych. Skarżący przegrali swoje sprawy przed sądami krajowymi, które zajęły stanowisko, że obraźliwe artykuły podpadały pod prawo chroniące wolność wypowiedzi.

Trybunał uznał w szczególności, że słowne ataki i groźby spowodowania uszczerbku na zdrowiu czynione wobec skarżących miały osłabić ich zdolności intelektualne, wywołując strach, niepokój i narażenie w celu ich poniżenia oraz złamania woli dalszej obrony swoich poglądów.

Trybunał również stwierdził, że sądy krajowe nie zapewniły dostatecznej odpowiedzi na pytanie, czy wolność prasy może uzasadniać w okolicznościach sprawy, szkody wyrządzone prawu skarżących do poszanowania ich życia prywatnego przez urywki stanowiące mowę nienawiści i nawoływanie do przemocy, co miało na celu wystawienie ich na publiczne potępienie. Konkludując Trybunał stwierdził, że sądy krajowe nie wyważyły odpowiednio między prawem skarżących do poszanowania ich życia prywatnego oraz wolnością prasy.

Tydzień 44 - Gestur Jónsson i Ragnar Halldór Hall przeciwko Islandii

Ukaranie obrońców za obrazę sądu nie naruszyło Konwencji – wyrok ETPC z 30.10.2018 r. w sprawie Gestur Jónsson i Ragnar Halldór Hall przeciwko Islandii (skargi nr 68273/14 oraz 68271/14); jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 6 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 (prawo do rzetelnego procesu sądowego / domniemanie niewinności) oraz brak naruszenia Artykułu 7 ust. 1 (zakaz karania bez podstawy prawnej) Konwencji.

Skarga pod Artykułem 2 Protokołu nr 7 została odrzucona z uwagi na niewyczerpanie krajowych środków odwoławczych.

Sprawa dotyczyła nałożenia grzywny na skarżących po tym jak zrezygnowali z pełnienia funkcji obrońców w postępowaniu karnym. Rezygnując wskazali, że sprzeciwia się dalszej obronie skarżących ich sumienie: nie zostali poinformowanie o terminie na przedstawienie zarzutów przed SN przed wydaniem przezeń orzeczenia, nie mieli dostępu do istotnych dokumentów, oskarżenie podsłuchiwało ich rozmowy z klientami, a cała procedura była wadliwa. Wskazali, że ich klienci zgodzili się z ich decyzją. Sąd nie wyraził zgody na ich rezygnację – mimo to nie stawili się już więcej przed sądem. W konsekwencji skarżących uznano winnych za obrazę sądu i wymierzono im grzywny w wysokości po milion koron islandzkich (ok. 6.200 euro) każdy.

Trybunał uznał w szczególności, że skarżącym wymierzono grzywny pod ich nieobecność, ale dysponowali odpowiednim środkiem w formie postępowania odwoławczego przed Sądem Najwyższym, który dawał im możliwość uzyskania świeżego rozpoznania faktów i prawa w zakresie postawionych im zarzutów.

Trybunał również wskazał, że zastosowanie przepisów krajowych, podobnie jak wysokość grzywien były rozsądnie przewidywalne dla obu skarżących.

Tydzień 44 - Kurşun przeciwko Turcji

Oddalenie powództwa o odszkodowanie z uwagi na nieuzasadnioną podstawę związaną z przedawnieniem naruszyło prawo do rzetelnego procesu sądowego – wyrok ETPC z 30.10.2018 r. w sprawie Kurşun przeciwko Turcji (skarga nr 22677/10); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła powództwa skarżącego o odszkodowanie w związku z wybuchem oleju, który zniszczył jego nieruchomość.

Trybunał uznał w szczególności że orzeczenie tureckiego Sądu Kasacyjnego stanowiące, iż powództwo skarżącego o odszkodowanie zostało złożone po upływie rocznego terminu przedawnienia było nieuzasadnione i nieprzewidywalne. Powtarzając fakt, że nie jest zadaniem Trybunału interpretowanie krajowego prawo, Trybunał stwierdził, że sąd krajowy, w swojej niepopartej prawem decyzji aby za początek biegu terminu przedawnienia zanim można było oczekiwać od skarżącego, że dowie się o osobie odpowiedzialnej za szkodę pozbawił go prawa dostępu do sądu polegającego na rozpoznaniu jego powództwa o odszkodowanie.

Trybunał jednocześnie oddalił skargę w zakresie naruszenia przez rząd Artykułu 1 Protokołu 1 z uwagi na niewyczerpanie krajowych środków odwoławczych – powództwa przeciwko Skarbowi Państwa.