Tydzień 3 - J. i Inni przeciwko Austrii

Austriackie władze spełniły ich obowiązek wynikający z Europejskiej Konwencji ochrony dwóch ofiar handlu ludźmi – wyrok ETPC z 17.01.2017 r. w sprawie J. i Inni przeciwko Austrii (58216/12); jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 4 (zakaz pracy przymusowej) oraz brak naruszenia Artykułu 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji.

Sprawa dotyczy śledztwa w Austrii w sprawie zarzutu handlu ludźmi. W szczególności, dwie obywatelki Filipin,  które wyjechały do Zjednoczonych Emiratów Arabskich pracować jako pokojówki czy opiekunki dzieci, zarzucały, że ich pracodawcy zabrali im paszporty i wykorzystywali je. Zarzucały, że były w ten sposób traktowane również w czasie krótkiego pobytu w Wiedniu, gdzie ich pracodawcy je zabrali, i gdzie ostatecznie udało im się uciec. Na skutek skargi skarżących przeciwko ich pracodawcom, władze austriackie uznały brak swojej jurysdykcji co do przestępstw popełnionych za granicą i zdecydowały się umorzyć postępowanie co do zdarzeń mających miejsce w Austrii. W swojej skardze przed Trybunałem, zarzucały w szczególności, że to co im się przydarzyło w Austrii nie powinno być rozpoznawane rozłącznie, oraz że władze austriackie miały obowiązek wynikający z prawa międzynarodowego prowadzenia śledztwa w sprawie wszystkich zdarzeń, które miały miejsce za granicą.

Trybunał uznał, że nie ma obowiązku pod Europejską Konwencją do prowadzenia śledztwa w sprawie rekrutacji skarżących na Filipinach oraz ich rzekomej eksploatacji w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, ponieważ państwa nie mają obowiązku pod Artykułem 4 Konwencji zapewnienia uniwersalnej jurysdykcji co do przestępstw związanych z handlem ludźmi popełnionych za granicą. W zakresie zdarzeń w Austrii, Trybunał uznał, że władze podjęły wszystkie kroki, jakie mogły być rozsądnie oczekiwane w tej sytuacji. Skarżące, wsparte przez dotowaną przez państwo organizację pozarządową, zostały przesłuchane przez specjalnie wyszkolonych funkcjonariuszy policji, otrzymały prawo pobytu i pracy w celu uregulowania ich pobytu w Austrii, a także ustanowiono zakaz ujawniania ich danych osobowych w celu zapewnienia im ochrony. Ponadto, śledztwo w sprawie zarzutów skarżących co do ich pobytu w Wiedniu było wystarczające a ocena władz zakończona ustaleniem, opartym na podstawie faktów oraz dostępnych dowodów, była rozsądna. Jakiekolwiek kolejne kroki w sprawie – takie jak konfrontacja pracodawców skarżących – nie mogły być uznane za skuteczne, ponieważ nie istniała żadna umowa dotycząca wzajemnej pomocy prawnej pomiędzy Austrią i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, a także, gdyż skarżące zwróciły się do policji dopiero po roku od przedmiotowych zdarzeń, kiedy to ich pracodawcy opuścili kraj.