Marcello Viola przeciwko Włochom (nr 2)

Nieredukowalna kara dożywotniego pozbawienia wolności skarżącego naruszyła Konwencję – wyrok ETPC z 13.6.2019 r. w sprawie Marcello Viola przeciwko Włochom (nr 2) (skarga nr 77633/16); większością:

Naruszenie Artykułu 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji.

Sprawa dotyczyła nieredukowalnej kary dożywotniego pozbawienia wolności.

Trybunał powtórzył, że godność ludzka stanowi rdzeń systemu konwencyjnego. Niedopuszczalne jest pozbawianie osób ich wolności bez dążenia do ich resocjalizacji oraz zapewnienia im możliwości odzyskania wolności w przyszłości. W związku z tym, Trybunał stwierdził, że kara dożywotniego pozbawienia wolności nałożona na pana Violę na podstawie art. 4 bis ustawy o więziennictwie (ergastolo ostativo) nadmiernie ograniczał perspektywę zwolnienia oraz możliwość ponownej kontroli jego kary. Dlatego jego kara nie mogła być uznana za redukowalną dla celów Artykułu 3 Konwencji.

Mimo to, państwa-strony korzystają z szerokiego marginesu oceny przy podejmowaniu decyzji co do odpowiedniej długości kar pozbawienia wolności, a fakt, że kara dożywotniego pozbawienia wolności w praktyce ma być odbyta w całości nie oznaczał, że była nieredukowalna. W konsekwencji, możliwość kontroli kar dożywotniego pozbawienia wolności wiązałaby się z możliwością dla skazanego ubiegania się o zwolnienie warunkowe, ale niekoniecznie o zwolnienie w sytuacji, gdyby dalej stanowił zagrożenie dla społeczeństwa.