Mart i Inni przeciwko Turcji

Trzy osoby skazane w postępowaniu karnym za działalność objętą wolnością wypowiedzi: naruszenie Artykułu 10 – wyrok ETPC z 19.3.2019 r. w sprawie Mart i Inni przeciwko Turcji (skarga nr 57031/10); jednomyślnie:

Naruszenie Artykułu 10 (wolność wypowiedzi) Konwencji.

Sprawa dotyczyła skazania trzech osób w postępowaniu karnym za rozpowszechnianie propagandy na rzecz nielegalnej organizacji (Marksistowsko-Leninowska Partia Komunistyczna, MLPK).

Trybunał zauważył, że uzasadniając wyrok, sąd turecki stwierdził w szczególności, że skarżący czytali periodyki Atılım oraz Özgür Gençlik, a także śpiewali slogany i pokazywali banery i plakaty na demonstracjach oraz że posiadali w domach książki, periodyki i dokumenty związane z MLPK.

Trybunał uznał, że skazanie skarżących zostało oparte na działalności objętej wykonywaniem prawa do wolności wypowiedzi oraz zauważył, że doszło do ingerencji w to prawo. W opinii ETPC, sądy krajowe nie wskazały odpowiednich ani wystarczających przyczyn uzasadniających tą ingerencję. Sądy nie oceniły treści artykułów opublikowanych w tych periodykach, ani wyśpiewywanych sloganów, czy też plakatów i flag, ani publikacji czy dokumentów znalezionych w ich domach. W konsekwencji, nie wskazały wystarczającego wyjaśnienia, czy przedmiotowa działalność mogła być postrzegana jako nawołująca do przemocy, oporu zbrojnego, powstania czy też stanowiła mowę nienawiści – a więc elementów, które w ocenie Trybunału powinny być brane pod uwagę. W konsekwencji, Trybunał uznał, że nie było możliwe ustalenie, na podstawie orzeczeń sądów krajowych, jak wykonały swoje zadanie wyważenia między wolnością wypowiedzi skarżących a poszukiwanym celem ingerencji. Dlatego ingerencja nie odpowiadała naglącej społecznej potrzebie, nie była proporcjonalna do poszukiwanego celu ani nie była konieczna w demokratycznym społeczeństwie.