Tydzień 30 - M przeciwko Holandii

Decyzja o ograniczeniu komunikacji między obrońcą i oskarżonym na podstawie ochrony tajemnicy państwowej była sprzeczna z Konwencją - wyrok ETPC z 25.7.2017 r. w sprawie M przeciwko Holandii (skarga nr 2156/10); jednomyślnie: naruszenie Artykułu 6 § 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) oraz Artykulu 6 § 3(c) (prawo do bronienia się przez ustanowionego przez siebie obrońcę) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła byłego członka holenderskiego wywiadu. Skarżący zarzucał przed Trybunał, że wytoczone przeciwko niemu postępowanie karne było nierzetelne. 

Trybunał uznał, że w wyniku zagrożenia dla ścigania poprzez możliwość ujawnienia tajemnicy państwowej swoim obrońcom, komunikacja między nim i jego obrońcą nie była wolna i nieograniczona co do jej treści, w związku z czym nieodwracalnie naruszyła rzetelność postępowania przeciwko niemu.

Mimo to Trybunał uznał jednomyślnie, że nie doszło do naruszenia Artykułu 6 § 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) oraz Artykułu 6 § 3(b) i (d) (posiadania odpowiedniego czasu i możliwości do przygotowania obrony oraz prawo przesłuchania lub spowodowania przesłuchania świadków) Konwencji.

W szczególności, odmowa członków wywiadu odpowiedzenia na pytania zadane im przez obronę z uwagi na ich obowiązek zachowania tajemnicy nie był sprzeczny z Artykułem 6 § 1 i 3 (d) Konwencji. Skarżący wyjaśnił, że jego strategią było ujawnienie, że ktoś inny mógł ujawnić tajną informację i że ta linia obrony została zniweczona, ponieważ nie mógł odpowiednio przesłuchać świadków z wywiadu. Trybunał zauważył, że była to jedynie w teorii doskonale przygotowana strategia obronna. Mimo to, biorąc pod uwagę objętość materiału dowodowego wiążącego go z przestępstwem, nie był upoważniony do żądania zbyt szerokiej informacji w nadziei, że pojawi się alternatywne wyjaśnienie. Trybunał odnotował, że nowy proces czy też wznowienie postępowania karnego na jego wniosek będzie stanowić odpowiednią formę usunięcia szkody.