Polyakh i Inni przeciwko Ukrainie

Zwolnienie urzędników służby cywilnej zgodnie z ukraińską ustawą lustracyjną doprowadziło do naruszenia ich praw – wyrok ETPC z 17.10.2019 r. w sprawie Polyakh i Inni przeciwko Ukrainie (skargi nr 58812/15, 53217/16, 59099/16,

23231/18 oraz 47749/18)

Sprawa dotyczyła zwolnienia pięciu urzędników służby cywilnej zgodnie z ustawą lustracyjną z 2014 r.

Jednomyślnie:

Naruszenie Artykułu 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) Konwencji z uwagi na przewlekłość postępowań krajowych pierwszych trzech skarżących,

Naruszenie Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji w odniesieniu do pięciu skarżących.

Trybunał po pierwsze stwierdził, że prawo trzech pierwszych skarżących do rzetelnego procesu sądowego zostało naruszone z uwagi na to, że postępowanie dotyczące ich zwolnienia trwało ponad 4,5 roku i wciąż się toczyło.

Co do problemu pod Artykułem 8, Trybunał nie miał wątpliwości, że w tym czasie ówczesny prezydent Wiktor Janukowycz rządził ukraińską służbą cywilną a demokratyczne rządy doświadczały znacznych wyzwań, które uzasadniały potrzebę reformy. Mimo to, Trybunał uznał w szczególności, że ustawa lustracyjna miała bardzo szerokie zastosowanie i doprowadziła do zwolnienia skarżących tylko za to, że pracowali w służbie cywilnej ponad rok, gdy rządził Janukowycz czy też za to, że należeli do Partii Komunistycznej przed 1991 r.

Ustawa nie uwzględniała indywidualnej roli skarżących ani czy byli związani z jakimikolwiek niedemokratycznymi działaniami jakie miały miejsce za rządów poprzedniego prezydenta Ukrainy. W tym kontekście, ukraińska ustawa lustracyjna różniła się od węższych programów lustracyjnych wprowadzonych w innych państwach Europy Środkowej i Wschodniej.