K.I. przeciwko Francji

Nakaz deportacji uchodźcy po cofnięciu statusu: Trybunał akceptuje zasadę pod warunkiem pełnej i aktualnej uprzedniej oceny rzeczywistego ryzyka – wyrok ETPC z 15.4.2021 r. w sprawie K.I. przeciwko Francji (skarga nr 5560/19); jednomyślnie:

Naruszenie aspektu procesowego art. 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji, jeżeli po cofnięciu status uchodźcy skarżący będzie musiał wrócić do kraju pochodzenia bez wcześniejszej oceny przez francuskie władze aktualnego ryzyka niebezpieczeństwa w razie powrotu.

Sprawa dotyczyła rosyjskiego obywatela pochodzenia czeczeńskiego, który przybył do Francji, gdy był jeszcze niepełnoletni i uzyskał status uchodźcy. Po skazaniu za przestępstwo terrorystyczne i na tej podstawie, że jego obecność we Francji stanowiła poważne zagrożenie dla społeczeństwa francuskiego, francuski Urząd ds. Uchodźców i Bezpaństwowców (OFPRA) odebrał mu status w lipcu 2020 r. na mocy Kodeksu imigracyjnego i azylowego oraz zarządził jego deportację do Rosji. Trybunał rozpoczął od stwierdzenia, że ​​zarówno zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), jak i francuskiej Rady Stanu, cofnięcie statusu uchodźcy nie miało wpływu na fakt bycia uchodźcą. Kwestia, czy w związku z tym skarżący pozostał uchodźcą, powinna była zostać szczegółowo rozważona przez władze krajowe podczas badania, na podstawie Artykułu 3 Konwencji, realnego ryzyka, na jakie byłby narażony w przypadku deportacji do kraju pochodzenia. Trybunał uznał, że zarówno przy zarządzeniu jego deportacji, jak i przy rozpatrywaniu jej przez sąd, władze francuskie, oceniając ryzyko, na jakie był narażony po powrocie do Rosji, nie uwzględniły konkretnie faktu, że skarżącego można było domniemywać, że pozostał uchodźcą pomimo odebrania mu statusu. Trybunał stwierdził, że doszłoby do naruszenia Artykułu 3 Konwencji w aspekcie proceduralnym, gdyby skarżący został odesłany do Rosji bez uprzedniej oceny przez władze francuskie rzeczywistego i obecnego ryzyka, na jakie, jak twierdził, był narażony w trakcie wykonania jego deportacji.