Tydzień 2 - Catalan przeciwko Rumunii

Zwolnienie z pracy pracownika służby cywilnej, który ujawnił informację poufną prasie bez zgody pracodawcy: brak naruszenia jego prawa do wolności wyrażania opinii - wyrok ETPC z 9.1.2018 r. w sprawie Catalan przeciwko Rumunii (skarga nr 13003/04); jednomyślnie: brak naruszenia Artykułu 10 (prawo do wolności wyrażania opinii) Konwencji. 

Sprawa dotyczyła zwolnienia z pracy pracownika służby cywilnej (pana Catalana), który pracował w Krajowej Radzie Studiów nad Archiwami Securitate (KRSAS), za ujawnienie informacji w opublikowanym artykule, w którym wskazano, że religijny lider współpracował z Securitate (dawna służba specjalna w reżimie komunistycznym). Ustawa nr 187/1999 powierzyła KRSAS funkcję informacyjną społeczeństwo o kolaboracji z Securitate, jednakże organizacja nie zajęła jeszcze oficjalnego stanowiska w tej sprawie. Skarżący zakwestionował legalność jego wypowiedzenia, ale sądy krajowe uznały, że wyrażając się publicznie, naruszył jego obowiązek zachowania poufności jako pracownik służby cywilnej. 

Trybunał uznał, że mając na względzie obowiązki i odpowiedzialności pracowników służby cywilnej oraz dokonując wyważenia różnych interesów, ingerencja w prawo skarżącego do wolności wyrażania opinii (jego zwolnienie) nastąpiła w dwóch uzasadnionych celach (zapobiegania ujawnianiu poufnej informacji oraz ochrona praw innych) oraz była konieczna w demokratycznym społeczeństwie. W szczególności, Trybunał wziął pod uwagę, iż skarżący, który był pracownikiem służby cywilnej, miał obowiązek zachowania tajemnicy związanej z zajmowanym stanowiskiem, w związku z czym powinien wykazać się większą dbałością i umiarkowaniem w swoich wypowiedziach. 

Trybunał również wyjaśnił, że obowiązek zachowania tajemnicy nie mógł być zanegowany publicznym interesem w sprawach wynikających ze stosowania ustawy nr 187/1999 oraz przez dostęp do archiwów Securitate. Przeciwnie, ryzyko manipulacji opinii publicznej na podstawie niewielkiej liczby dokumentów wyjętych z akt dało większą wagę obowiązkowi lojalności wobec KRSAS, której rolą i funkcją było zapewnienie społeczeństwu rzetelnej informacji. Trybunał wskazał, że KRSAS było uprawnione do uznania, że publiczne stanowisko zajęte przez jej pracownika w tak delikatnej sprawie w ramach prowadzonych badań nieodwracalnie zagroził zaufaniu, niezbędnym w relacji między organizacją i jej funkcjonariuszem.