Makuchyan i Minasyan p. Azerbejdżanowi i Węgrom

Azerbejdżan naruszył Konwencję wypuszczając ekstradowanego oficera, który zamordował ormiańskiego żołnierza w czasie treningu na Węgrzech – wyrok ETPC z 26.5.2020 r. w sprawie Makuchyan i Minasyan p. Azerbejdżanowi i Węgrom (skarga nr 17247/13)

Sprawa dotyczyła ułaskawienia skazanego zabójcy i jego wypuszczenia po ekstradycji z Węgier do Azerbejdżanu w celu odbycia reszty jego kary. R.S., oficer wojskowy z Azerbejdżanu zabił ormiańskiego żołnierza i usiłował zabić kolejnego w czasie kursu na Węgrzech w 2004 r. Sprawa dotyczy również bardziej ogólnie bohaterskiego powitania R.S. w Azerbejdżanie po jego powrocie.

6 głosami do 1: brak naruszenia aspektu materialnego art. 2 (prawo do życia) Konwencji.

Jednomyślnie: naruszenie aspektu proceduralnego art. 2 Konwencji przez Azerbejdżan;

6 głosami do 1: brak naruszenia aspektu proceduralnego art. 2 Konwencji przez Węgry;

6 głosami do 1: naruszenie przez Azerbejdżan art. 14 (zakaz dyskryminacji) w zw. z art. 2 oraz

Jednomyślnie: ani azerski, ani węgierski rząd nie naruszyły art. 38 (obowiązek przeprowadzenia wszelkich niezbędnych ułatwień do jego skutecznego rozstrzygnięcia sprawy).

Trybunał stwierdził, że mimo że Azerbejdżan jasno poparł czyny R.S. nie tylko poprzez wypuszczenie go ale również przez promowanie go, wypłacenie mu zaległości w wynagrodzeniu i zapewnienie mu mieszkania po powrocie, to nie mógł zostać uznany odpowiedzialnym zgodnie z surowymi standardami prawa międzynarodowego, które wymagają od państwa „uznania” takich czynów „jako własnych”. Dodatkowo, te czyny były podjęte na skutek prywatnej decyzji i były w sposób oczywisty naruszające i dalekie od oficjalnego statusu żołnierza, że Trybunał nie mógł dostrzec jak dowództwo mogło przewidzieć je lub jak Azerbejdżan mógł być za nie odpowiedzialny z uwagi na to, że R.S. był funkcjonariuszem publicznym. Mimo to, Trybunał stwierdził, że nie było uzasadnienia dla zaniechania azerskich władz wykonania kary R.S. i zagwarantowania mu bezkarności za poważną zbrodnię z nienawiści. Ponadto, skarżący zapewnili wystarczający materiał dowodowy by wykazać, że ułaskawienie R.S. i inne środki na jego korzyść były motywowane etnicznie – chodziło o oświadczenia wysokich rangą polityków wyrażających poparcie dla jego zachowania a w szczególności fakt, że był wymierzony przeciwko ormiańskim żołnierzom jak i specjalnie dedykowana R.S. zakładka na stronie prezydenta Azerbejdżanu.