Hirtu i Inni p. Francji

Władze naruszyły Konwencję nie uwzględniając odpowiednio skutków likwidacji obozowiska Romów ani szczególnej sytuacji skarżących – wyrok ETPC z 14.5.2020 r. w sprawie Hirtu i Inni p. Francji (skarga nr 24720/13); jednomyślnie:

Brak naruszenia art. 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Konwencji,

Naruszenie art. 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego, rodzinnego i mieszkania) oraz

Naruszenie art. 13 (prawo do skutecznego środka odwoławczego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła likwidacji nielegalnego obozowiska, gdzie skarżący pochodzenia romskiego mieszkali od 6 miesięcy.

Trybunał zauważył po pierwsze, że okoliczności ich przymusowej eksmisji oraz późniejsze warunki życia nie stanowiły nieludzkiego czy poniżającego traktowania. Władze były upoważnione w zasadzie do eksmitowania skarżących, którzy bezprawnie okupowali działkę miejską i nie mogli twierdzić, że posiadali uzasadnioną ekspektatywę do przebywania w tym miejscu. Mimo to, biorąc pod uwagę sposób eksmisji, Trybunał stwierdził, że środek nie był oparty na orzeczeniu sądu, ale na procedurze wydania formalnego nakazu zgodnie z art. 9 ustawy z 5 lipca 2000 r. Decyzja o skorzystaniu z tej procedury wiązała się z licznymi konsekwencjami. Z uwagi na krótki czas między wystawieniem nakazu prefekta i jego wykonaniem, nie wzięto pod uwagę konsekwencji eksmisji ani szczególnej sytuacji skarżących. Dodatkowo, z uwagi na zastosowaną procedurę, środki gwarantowane prawem krajowym weszły w grę dopiero po wydaniu decyzji przez organy administracyjne i były nieskuteczne w niniejszej sprawie.

Trybunał podkreślił, że fakt, że skarżący należeli do żyjącej w złych warunkach grupy społecznej oraz ich szczególne potrzeby w tym zakresie powinny były być wzięte pod uwagę przy ocenie proporcjonalności, którą władze krajowe miały obowiązek wykonać. Ponieważ tego nie uczyniono w niniejszej sprawie, Trybunał uznał, że sposób eksmisji skarżących naruszył ich prawo do poszanowania ich życia prywatnego i rodzinnego.

W końcu Trybunał zauważył, że nie dokonano sądowej oceny w I instancji argumentów skarżących pod art. 3 i 8 Konwencji zarówno w postępowaniu sądowym jak i w procedurze przyspieszonej, co naruszyło wymogi art. 13 Konwencji.