Romeo Castaño przeciwko Belgii

Odmowa belgijskich władz ekstradycji podejrzanego o morderstwo do Hiszpanii nie była poparta wystarczającą podstawą faktyczną – wyrok ETPC z 9.7.2019 r. w sprawie Romeo Castaño przeciwko Belgii (skarga nr 8351/17); jednomyślnie:

Naruszenie Artykułu 2 (prawo do życia) Konwencji w aspekcie proceduralnym (skuteczne śledztwo).

W tej sprawie skarżący zarzucali, że ich prawo do skutecznego śledztwa zostało naruszone w wyniku odmowy belgijskich władz wykonania Europejskiego Nakazu Aresztowania wystawionego przez Hiszpanię w stosunku do N.J.E., podejrzanego o zastrzelenie ich ojca, porucznika Ramona Romeo, który został zamordowany w 1981 przez oddział komanda należącego do organizacji ETA. Belgijskie sądy uznały, że ekstradycja N.J.E. naruszyłaby jej prawa podstawowe pod art. 3 Konwencji.

Trybunał zauważył, że ryzyko, że osoba której wydania żądano zostanie poddana nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu stanowi uzasadniony powód odmowy wykonania ENA, a także odmowy wymaganego współdziałania. Mimo to, ustalenie, że takie ryzyko istniało nie miało wystarczającej podstawy faktycznej.

Trybunał uznał, w szczególności, że badanie przeprowadzone przez belgijskie sądy w czasie procedury wydania nie było wystarczająco pełne dla Trybunału, aby ustalić, że podstawy, na których się oparły odmawiając wydania N.J.E., na szkodę praw skarżących, miało wystarczające oparcie w faktach. Między innymi: belgijskie władze nie próbowały ustalić realnego i indywidualnego ryzyka naruszenia praw konwencyjnych N.J.E. czy też strukturalnych zarzutów w zakresie warunków osadzenia w Hiszpanii.

Mimo to, Trybunał podkreślił, że stwierdzenie naruszenia nie musiało koniecznie wiązać się z tym, że Belgia jest zobowiązana do wydania N.J.E. władzom hiszpańskim. To brak faktycznej wystarczającej podstawy dla odmowy wydania doprowadził Trybunał do stwierdzenia naruszenia art. 2. To w żaden sposób nie osłabia obowiązku władz belgijskich sprawdzenia czy N.J.E. mógłby zostać narażony na niebezpieczeństwo traktowania niezgodnego z art. 3 Konwencji w razie jej wydania przez hiszpańskie władze.