M.S. przeciwko Włochom

Władze włoskie nie działały z wymaganą szybkością i starannością w radzeniu sobie z aktami przemocy domowej i nie wypełniły swoich zobowiązań wynikających z Konwencji – wyrok ETPC z 7.7.2022 r. w sprawie M.S. przeciwko Włochom (skarga nr 32715/19); jednogłośnie:

naruszenie materialnego aspektu Artykułu 3 (zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w odniesieniu do okresu od 19 stycznia 2007 r. do 21 października 2008 r.

brak naruszenia w aspekcie materialnym art. 3 Konwencji w odniesieniu do okresu od 21 października 2008 r. do 5 stycznia 2018 r.;

naruszenie proceduralnego aspektu art. 3 Konwencji.

Sprawa dotyczyła przemocy domowej, której skarżąca była ofiarą ze strony swojego męża. Skarżąca zarzuciła w szczególności, że pozwane państwo nie zapewniło jej ochrony i pomocy. Zarzuciła również, że władze nie działały z wymaganą starannością i szybkością, ponieważ ściganie kilku przestępstw uległo przedawnieniu.

Trybunał nie mógł zaakceptować, że cel skutecznej ochrony przed aktami złego traktowania, w tym przemocy domowej, został osiągnięty, gdy postępowanie karne zostało umorzone z powodu przedawnienia oskarżenia, gdy nastąpiło to w wyniku uchybień ze strony władz. Przestępstwa związane z przemocą domową należy zaliczyć do najpoważniejszych przestępstw. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału, niezgodne z proceduralnymi obowiązkami wynikającymi z Artykułu 3 było umorzenie śledztw w sprawie tych przestępstw poprzez ustawowe przedawnienie wynikające z bezczynności władz. W niniejszej sprawie Trybunał uznał, że sytuacja, w której władze krajowe po pierwsze – na podstawie mechanizmów regulujących terminy przedawnienia w krajowych ramach prawnych – podtrzymywały system, w którym przedawnienie ustawowe było ściśle powiązane z postępowaniem sądowym nawet po tym jak postępowanie zostało wszczęte, a po drugie, wszczęło postępowanie w sprawie z pewnym stopniem bierności sądowej niezgodnym z tymi ramami, nie może być uznane za spełniające wymogi art. 3 Konwencji.