Omorefe p. Hiszpanii

Niezdolność matki utrzymania kontaktu z jej synem umieszczonym w rodzinie zastępczej a następnie adoptowanym naruszyła Konwencję – wyrok ETPC z 23.6.2020 r. w sprawie Omorefe p. Hiszpanii (skarga nr 69339/16); jednomyślnie:

Naruszenie art. 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji.

Sprawa dotyczyła umieszczenia w rodzinie zastępczej oraz późniejszej adopcji dziecka oraz niemożliwości biologicznej matki utrzymania z nim kontaktu.

W 2009 r. skarżąca pani Omorefe wniosła o umieszczenie jej syna (urodzonego w 2008 r.) w rodzinie zastępczej z uwagi na osobiste i rodzinne trudności. Mimo to nalegała na to, by nie pozbawiać jej jednocześnie kontaktu z jej synem. Trzy miesiące później dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej zaś prawa skarżącej do wizyt dziecka zawieszono.

Trybunał nie był przekonany powodami podanymi przez władze krajowe uzasadniającymi przedadopcyjne umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej i adopcję wbrew skarżącej, która mogła wykonywać prawa do kontaktu jedynie przez trzy miesiące na początku postępowania, sugerujące, że od początku władze chciały umieścić dziecko w rodzinie zastępczej w celu adopcji. Trybunał zauważył również, że władze nie przewidziały żadnych mniej radykalnych środków w hiszpańskim prawie takich jak czasowe umieszczenie lub proste umieszczenie – środków poza procesem adopcyjnym, które szanowałyby rodziców zastępczych tak by nie mieli złudnych nadziei. W konsekwencji Trybunał uznał, że władze hiszpańskie nie podjęły odpowiednich i wystarczających kroków aby zapewnić poszanowanie prawa skarżącej do utrzymania kontaktu z jej dzieckiem, czym naruszono jej prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego.

Pod art. 46 (moc wiążąca i wykonanie wyroków) Konwencji, Trybunał przypomniał, że władze krajowe powinny ponownie ocenić sytuację pani Omorefe i jej małoletniego syna oraz przewidzieć możliwość ustalenia kontaktów między nimi, biorąc pod uwagę aktualną sytuację dziecka i jego najlepszy interes.