Osadzony prowadzący strajk
głodowy był karmiony siłą w celu stłumienia protestu – wyrok ETPC z 8.12.2022
r. w sprawie Yakovlyev
przeciwko Ukrainie (skarga nr 42010/18); jednogłośnie: naruszenie art. 3
(zakaz nieludzkiego lub poniżającego traktowania) Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka.
Sprawa dotyczyła przymusowego karmienia
skarżącego podczas pobytu w zakładzie karnym za rozbój, po odbyciu strajku
głodowego w proteście przeciwko warunkom jego osadzenia i postawie
funkcjonariuszy więziennych.
Biorąc pod uwagę stosunkowo
krótki czas, jaki upłynął od rozpoczęcia jego strajku głodowego, brak
jakiegokolwiek wyjaśnienia w orzeczeniu lekarskim co do bezpośredniego
zagrożenia jego życia, brak konieczności hospitalizacji oraz fakt, że był w dobrym
stanie zdrowia aby uczestniczyć w rozprawie przed sądem krajowym, Trybunał nie
był przekonany, czy przymusowe karmienie pana Jakowlewa było medycznie
konieczne. Sędzia nakazał przymusowe karmienie go bez odpowiedzi na jego obawy
i bez zbadania, czy istnieje alternatywny sposób postępowania, a przymusowe
karmienie zostało przeprowadzone przy braku jakichkolwiek przepisów prawnych dotyczących
procedur, których należy przestrzegać . Dlatego Trybunał nie był przekonany, że
sądy krajowe spełniły swoją rolę skutecznej gwarancji proceduralnej przed
nadużyciami.
Wreszcie, dochodzenie w sprawie
prawdziwych przyczyn strajku głodowego i merytoryczna odpowiedź na ich skargi i
żądania byłyby właściwym sposobem zbadania przez Państwo sytuacji i zarządzania
nią. Ponieważ jedyną odpowiedzią na strajk głodowy więźniów było przymusowe
karmienie, Trybunał nie mógł wykluczyć, że celem przymusowego karmienia było
stłumienie protestów w Zakładzie Karnym Zamkova. Trybunał stwierdził, że
państwo nie zarządzało odpowiednio sytuacją w związku ze strajkiem głodowym
Pana Jakowlewa i poddało go nadmiernemu przymusowi fizycznemu i zadało mu ból.
