J.L. p. Włochom

Zarzuty zbiorowego gwałtu: niektóre fragmenty wyroku sądu apelacyjnego naruszyły życie prywatne i intymne domniemanej ofiary – wyrok ETPC z 27.5.2021 r. w sprawie J.L. p. Włochom (skarga nr 5671/16); 6 głosami do 1:

Naruszenie art. 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i nietykalności osobistej) Konwencji.

Sprawa dotyczyła postępowania karnego przeciwko siedmiu mężczyznom, którzy zostali oskarżeni o zbiorowy gwałt na skarżącej i zostali uniewinnieni przez sądy włoskie. Trybunał uznał, że prawa i interesy skarżącej wynikające z Artykułu 8 nie były odpowiednio chronione, biorąc pod uwagę treść wyroku Sądu Apelacyjnego we Florencji. W szczególności władze krajowe nie ochroniły skarżącej przed wtórną wiktymizacją w toku całego postępowania, w którym treść wyroku odegrała bardzo ważną rolę, zwłaszcza ze względu na jego publiczny charakter.

Trybunał uznał komentarze dotyczące biseksualności skarżącej, jej związków i przypadkowych stosunków seksualnych sprzed przedmiotowych wydarzeń, jako nieuzasadnione. Stwierdził, że język i argumenty użyte przez sąd apelacyjny przekazywały uprzedzenia istniejące w społeczeństwie włoskim w odniesieniu do roli kobiet i prawdopodobnie stanowiły przeszkodę w zapewnieniu skutecznej ochrony praw ofiar przemocy ze względu na płeć, pomimo zadowalających ram prawnych. Trybunał był przekonany, że postępowanie karne i sankcje odegrały kluczową rolę w instytucjonalnej reakcji na przemoc ze względu na płeć oraz w zwalczaniu nierówności płci. Dlatego ważne było, aby organy sądowe unikały powielania seksistowskich stereotypów w orzeczeniach sądowych, bagatelizowania przemocy ze względu na płeć i narażania kobiet na wtórną wiktymizację poprzez wygłaszanie komentarzy wywołujących poczucie winy i osądzania, które byłyby w stanie zniechęcić ofiary do wymiaru sprawiedliwości.