Alparslan Altan przeciwko Turcji

Aresztowanie Alparslana Altana, sędziego Tureckiego Trybunału Konstytucyjnego było niezgodne z prawem i naruszyło Konwencje – wyrok ETPC z 16.4.2019 r. w sprawie Alparslan Altan przeciwko Turcji (skarga nr 12778/17); większością:

Naruszenie Artykułu 5 ust. 1 (prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego) Konwencji z uwagi na bezprawność początkowej fazy tymczasowego aresztowania, oraz

Naruszenie Artykułu 5 ust. 1 z uwagi na brak uzasadnionego podejrzenia w czasie początkowego tymczasowego aresztowania, że dokonał czynu zabronionego.

Sprawa dotyczyła aresztowania sędziego Tureckiego Trybunału Konstytucyjnego po usiłowaniu zamachu stanu w dniu 15 lipca 2016 r.

Skarżący został pozbawiony wolności początkowo z uwagi na podejrzeniu członkostwa w terrorystycznej organizacji zbrojnej, FETÖ/PDY. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że stanowiło to faktyczną i prawną podstawę sprawy ujęcia na gorącym uczynku. W wyroku wydanym w dniu 10 października 2018 r. Sąd Kasacyjny uznał, że sytuacja ujęcia na gorącym uczynku skutkowała wówczas zatrzymaniem sędziego z podejrzeniem udziału w organizacji zbrojnej.

Trybunał stwierdził, że takie rozciągnięcie pojęcia „gorącego uczynku” oznaczało, że skarżący mógł nie wiedzieć, że bycie podejrzanym o udział w organizacji przestępczej był wystarczające do pozbawienia go gwarancji procesowych przyznanych członkom Trybunału Konstytucyjnego. Mając na względzie nakaz tymczasowego aresztowania skarżącego z 20 lipca 2016 r., Trybunał uznał, że materiał dowodowy nie był wystarczający dla stwierdzenia, że istniało uzasadnione podejrzenie w czasie jego aresztowania. W ten sposób, podejrzenie w czasie aresztowania nie uzyskało minimalnego poziomu „uzasadnienia” wymaganego art. 5 ust. 1 lit. c Konwencji. Mimo że został zastosowany pod kontrolą sądu, nakaz aresztowania opierał się głównie na podejrzeniu udziału w organizacji przestępczej, niezależnie od jakiegokolwiek toczącego się postępowania karnego. Taki stopień podejrzenia nie mógł być wystarczający, aby uzasadnić nakaz aresztowania sędziego pracującego w sądzie takiego szczebla jak Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał również zauważył, ze środki podjęte przeciwko skarżącemu nie mogły być określone jako ściśle wymagane przez konieczność związaną z sytuacją dla celów art. 15 (Uchylenie stosowania zobowiązań w stanie niebezpieczeństwa publicznego) Konwencji.