Masowa inwigilacja w
Wielkiej Brytanii narusza prawo do prywatności i ogranicza wolność słowa –
wyrok ETPC z 13.9.2018 r. w sprawie Big Brother Watch i Inni
przeciwko Zjednoczonemu Królestwu (skargi nr 58170/13, 62322/14 oraz 24960/15)
Skarżący z organizacji Big Brother Watch zarzucili, że angielskie
przepisy zostawiają zbyt wielką swobodę Rządowemu Centrum ds. Łączności na
inwigilację. Inni skarżący (wśród nich Bureau of Investigative Journalism
zajmujące się dziennikarstwem śledczym) dodali, że rząd mógł w łatwy sposób
zdobyć informacje o ich informatorach i w ten sposób ograniczyć wolność słowa.
Sprawa dotyczyła skarg organizacji dziennikarzy na trzy różne
reżimy inwigilacji: 1) masowe przechwytywanie komunikacji; 2) wymiana
wywiadowcza z obcymi rządami; 3) otrzymywanie danych komunikacyjnych od
dostawców usług łączności.
Pierwsze dwa reżimy maja podstawę prawną w ustawie z 2000 r. o
unormowaniu uprawnień śledczych (the Regulation of Investigatory Powers Act
2000). Kiedy nowa ustawa z 2016 r. o tym samym tytule wejdzie w całości w
życie, znacząco zmieni oba reżimy. Rozpoznając skargi Trybunał miał wzgląd na
obowiązujące praw w dacie ich rozpoznania. Ponieważ postanowienia ustawy z 2016
r. zmieniające oba reżimy nie weszły w życie w czasie rozpoznawania skarg,
Trybunał nie wziął ich pod uwagę.
W
związku z powyższym, 5 głosami do 2 uznał, że reżim masowej inwigilacji
naruszył Artykuł 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego / komunikacje) Konwencji
z uwagi na niedostateczny nadzór zarówno nad selekcją użytkowników Internetu do
inwigilacji, jak i filtrowaniem, poszukiwaniem i selekcją inwigilowanej
komunikacji. Wskazano również, że gwarancje rządzące selekcją „odpowiednich
danych komunikacyjnych” do analizy były nieodpowiednie. Konkludując,
Trybunał stwierdził, że operacja masowej inwigilacji sam w sobie nie narusza
Konwencji, ale zauważył, że taki reżim musi spełniać kryteria wymienione w
orzecznictwie ETPC.
Trybunał
uznał również 6 głosami do 1, że reżim otrzymywania danych komunikacyjnych od
dostawców usług łączności naruszył Artykuł 8 z uwagi na jego niezgodność z
prawem; oraz że zarówno masowa inwigilacja jak i reżim otrzymywania danych
komunikacyjnych od dostawców usług łączności naruszyły Artykuł 10 Konwencji z
uwagi na niedostateczne zabezpieczenia w zakresie materiałów objętych tajemnicą
dziennikarską.
Następnie
uznał, że reżim wymiany wywiadowczej z obcymi rządami nie naruszył ani Artykułu
8 ani Artykułu 10 Konwencji.
Trybunał
jednomyślnie odrzucił skargi na Artykuł 6 (prawo do rzetelnego procesu
sądowego) na krajową procedurę odwoławczą na środki inwigilacji oraz na Artykuł
14 (zakaz dyskryminacji) Konwencji.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz